Metal Nerdism Vol. 8: Top 10 (+1) drum sounds in metal music.

How many times have you listened to an album and besides each one's widely or personal reception, you recognize a specific element that sounds great? We don't want to write again about "great" singers or albums with the "best" guitars or the "best" solos, since there are probably many out there in magazines or the internet.

We're always trying to aim for something different, so this time we will present you a Top-10 (+1) of the greatest drum sounds in metal music according to Crystal Logic. A few of them can also be identified as albums you can also see in different "top" lists but note that we're not talking about best albums but about the best drum sound.

Still though, it is important to mention that besides the fact that a few of them were already in my mind as the "best", I revisited them again and in each album you can see the audio reference. What is most important is that these albums can only be listened in the physical format in order to feel and get the true magnificence of each one, and not in YouTube (even if we will add a link for a "glimpse") or torrents. After all, we need to mention that we're not taking seriously deep discussions about similar articles when the person in front of us is listening to music only through YouTube. It sounds elitistic but that's the truth, sorry.

written by Andreas Andreou

1. Mayhem - De Mysteriis Dom. Sathanas (1994)

Produced by Pytten. Drums performed and co-produced by Hellhammer. Mixed by Pytten, Hellhammer and Euronymous.

Besides its historical importance, Mayhem's first full-length album has a phenomenal and huge drum sound that is perfected by Hellhammer's supernatural performance. Grieghallen (Grieg Hall) is a concert hall located in Bergen, Norway and named after the composer Edvart Grieg. That facility also had recording rooms and a studio. Pytten’s "Grieghallen sound" is the analogue sound of Black Metal and he understood the "chaos" of those young musicians and what they had in mind. Hellhammer’s drums for De Mysteriis Dom. Sathanas were recorded on the main stage of the concert hall in order to catch that huge sound.

Read about the story of Black Metal and what led to the creation of De Mysteriis Dom. Sathanas.

Audio reference: Vinyl (Deathlike Silence 2020 pressing). In this anniversary vinyl box set, you can also find a book with all the recording information and the saga of the album.

2. King Diamond - Abigail (1987)

Produced by King Diamond. Assisted by Mikkey Dee and Michael Denner. Engineered by Roberto Falcao. Mixed by King Diamond, Andy La Rocque and Roberto Falcao. Drums performed by Mikkey Dee.

A bold and massive sound riding on reverb. Mikkey Dee's performance in Abigail can be identified as one of the greatest in heavy metal history and he recorded most of the album with just a specific part of the music so he could control what he wanted to put on with the less possible interference. Complex and at the same time exactly into-the-point, Mikkey's drumming and sound, added a huge part in the visionaire aura of Abigail, an album that is heavy metal, power metal, progressive metal, horror metal and everything in-between.

Audio reference: Vinyl (Roadrunner 1987 pressing), CD (Roadrunner 2005 deluxe edition), vinyl (Music On Vinyl 2014 pressing).

3. Iron Maiden - Piece of Mind (1983)

Produced, mixed and engineered by Martin Birch. Drums performed by Nicko McBrain.

While someone can say that Iron Maiden is the most iconic '80s heavy metal band, Martin Birch is also the ultimate metal producer of the '80s. Starting with Killers in 1981, he connected his name with the "Maiden-sound" and the greatest albums in the catalogue of the British legend. Piece of Mind, one of the albums that can be identified among the most important cornerstones of influence for what followed (including a huge part of US Power Metal), is heavily connected with THE metal drum sound. Similar to the previous and the next Iron Maiden albums, that sound is the essence of '80s heavy metal drum sound.

Audio reference: Vinyl (EMI 1983 pressing).

4. Omen - The Curse (1986)

Produced by Bill Metoyer and Omen. Engineered by Bill Metoyer. Drums performed by Steve Wittig.

The budget Omen used for most of their albums so far wasn't even close to the budget they had for the drums' recording only, of The Curse. And while Escape to Nowhere will always be an exception in their catalogue for many reasons (recording, too) in 1986 with Bill Metoyer on the sound, Kenny Powell and company recorded their best sounding album with that huge drum sound we surely miss nowadays with all those "same" modern metal triggered productions.

Audio reference: Vinyl (Metal Blade/Enigma 1986 pressing), CD (Metal Blade 1996 pressing w/Nightmares EP), vinyl (Metal Blade 2017 pressing).

5. Candlemass - Epicus Doomicus Metallicus (1986)

Recorded in Thunderload Studios, produced by Candlemass. Engineered and co-produced by Ragne Wahlquist. Drums performed by Mats Ekström.

"Heavy Load's rehearsal room/studio was filthy, remote and cold", Leif Edling wrote in the liner notes for the 2011 CD reissue adding, "but we chose it because Trilogy's and Yngwie Malmsteen's demos sounded just great". In the Behind the Wall of Doom massive 3CD+2DVD compilation, there is a 92-page book written by Per-Ola Nilsson including many interesting stories and facts about the recording of the greatest Epic Doom Metal album, and that's all you need to read. Sounding wise, the drum sound of Candlemass' iconic debut is a grand element of the album, a drum sound that is overlooked and lost over the years because of better productions. Still though, every time I am listening to this album, I can't ignore the fact that this sound is exactly what the greatest Doom Metal album ever needed.

Audio reference: Vinyl (Black Dragon 1986 pressing), CD (Peaceville 2011 pressing).

6. Savatage - Gutter Ballet (1989)

Produced by Paul O'Neill. Engineered by James A. Ball. Drums performed by Steve Wacholz.

What Paul O'Neill did for Savatage and how the band evolved through ups and downs, is one of the greatest chapters in metal music. And while you can read HERE a few interesting bits of this story, that huge and fat drum sound was probably something already set by O'Neill while he was experimenting with the Oliva brothers for the songwriting and performance. Still though, that (probably) easy set up of the drum sound within the Sava-camp remains an example of audio magnificence for most of their albums.

Audio reference: Vinyl (Atlantic 1989 pressing), CD (Atlantic 1989 pressing).

7. Queensrÿche - Empire (1990)

Produced by Peter Collins. Recorded and mixed by James Barton. Drums performed by Scott Rockenfield.

The multi-platinum album of Queensrÿche is the pinnacle of their commercial success but at the same time, it is one of those albums that can combine the commercial sound with artistic elegance. Scott Rockenfield's drumming is one of the elements that added uniqueness and character in 'rÿche's intelligent metal up to Promised Land. From the early years of "Queen of the Reich" up to 1990's "Another Rainy Night (Without You)" the sound of 'rÿche was evolving and changing adding more catchy parts and songs, losing its heaviness in some moments but never its quality, leading to the band's most self-confident album. Without being the band's best album, the production of Empire helped the album's songs and kept Queensrÿche's name high in the charts and the hard rock & metal scene during a period where '80s metal started sounding "outdated" according to media and trends.

Audio reference: Vinyl (EMI 1990 pressing), CD (EMI 1990 pressing).

8. Fates Warning - Parallels (1991)

Produced, recorded and mixed by Terry Brown. Drums and percussion by Mark Zonder.

While audio experts and engineers, producers and drummers have many different opinions, those always come from the professional's side. On the other side, the only thing that probably matters is the sound coming out of your speakers, so if the listener enjoys what he listens to, it doesn’t matter how it was created. With that said, many modern productions might lack the organic, natural and analogue sound of the past (let's say that the "past" is the '70s, '80s, early '90s) still though the sound coming from your speakers can be massive. Or different. What Fates Warning really did with Parallels was something different but don't they always do?

Mark Zonder was always an unpredictable drummer with a unique approach and dynamic that drives against the "classic" heavy metal route. Parallels' production is perfect and Zonder's multi-rhythmic performance is like little songs within the songs but yet, everything is song-oriented and not complex for the listener while he also used electronic drums adding a variety of sounds in the album.

Audio reference: CD (Metal Blade 1991 pressing).

9. Dream Theater - Awake (1994)

Produced, mixed and engineered by John Purdell and Duane Baron. Drums and percussion by Mike Portnoy.

Following the success of Images and Words, one of the albums that changed metal music during the '90s, the decade of experimentation and new subgenres, Awake is free of the triggered snare Dave Prater (producer of Images and Words) used and more or less the "holy trinity" of progressive metal is represented in this list with iconic early '90s albums that shaped the genre, created a new generation of fans and inspiring up to this day with their music, performance and sound.

Audio reference: CD (EastWest 1994 pressing)

10. Armored Saint - Win Hands Down (2015)

Produced by Joey Vera. Mixed by Jay Ruston. Drums performed by Gonzo Sandoval. Drums engineered by Josh Newall and Jay Ruston.

Let's add a modern album, shall we? Not exactly "modern" but how heavy metal should sound in the modern era; Refreshing. I remember playing all the time Win Hands Down at the No Remorse Records' store in Athens, Greece, upon its release. One of those days in 2015, there was Fotis Benardo at the store, drummer of bands like Septicflesh and Nightfall, and also audio engineer and producer. While talking about a project we were working with, I noticed that he was distracted by the music coming from the speakers and he just said, "That's a great drum sound, what is this?" This is Win Hands Down, the album with one of the best sounding drums in traditional heavy metal over the last years. And Armored Saint did it again in the latest album, Punching the Sky.

Audio reference: CD (Metal Blade 2015 pressing)

+1. Metallica - Metallica (aka Black Album) (1991)

I guess that this is an album that can't be missing from any similar list, whether we like it or not. Produced by Bob Rock with James Hetfield and Lars Ulirch, the multi-platinum album of Metallica, one of the biggest selling albums in the history of hard rock and metal music, was recorded over a few months, over many takes, different mixes and a final budget of one million US dollars. We all know what followed and the sound of that album influenced countless releases from Xentrix (Kin) to Paradise Lost (Draconian Times) and beyond.

 

So, what's your favourite drum sound?

Warlord, The Holy Empire and the redefinition of Epic Metal.

Eleven years after “Rising Out Of The Ashes”, and many more since the mid 80s, Warlord returns with “The Holy Empire”. Guitarist / composer William J Tsamis and master drummer / percussionist Mark S Zonder along with vocalist Rick Anderson bring back Warlord's musical innovation and establish majesty and uniqueness once again. With them, we have the privilege to hear bassist Philip Bynoe, an amazing player, three-time Grammy nominee and Emmy Award winner, known from his appearance with Steve Vai, Ring of Fire and more.

The legacy of Warlord is growing. The music is here again. The myth becomes reality for all those who will witness Warlord live next month. But how did myth become reality once again?

I remember interviewing Mark Zonder around February 2010 during the “Parallels”-reunion - Fates Warning shows. Mark was, is and I guess will be forever, my favourite drummer (along with Neil Peart). He has this unique characteristic style beyond words. Sometimes I am listening to Fates Warning or Warlord and I concentrate only in his drumming. So, back then, he was kind enough to reply my interview-mail in one day, and when the questions strayed from Fates Warning to Warlord, he told me that he was amazed that Warlord didn’t become big back in the 80s. When we discussed for the Wacken Warlord live show in 2002, he told me that he would drop everything to play with Warlord again. At that moment, I knew that everything was up to Bill’s hands.

Forward in August 2011 and I had the opportunity to do an interview with Bill Tsamis, his first since many years, a huge and very informative interview with many unknown details. Then, when he was asked, he told me that he would love to play with Mark again, but they live three thousand miles away from each other and he had family health problems, plus his daughter will enter college very soon. He would love though to do another Warlord album. Since then, Bill started to be very active in the (soon to be) Warlord Battle Choir Facebook page. Old and new fans started to gather in this little group and then the news came. Warlord is back.

Like the butterfly effect in chaos theory, one by one, things started to move very fast and one day at Bill’s birthday, he present to us a gift, a new song entitled “Night Of The Fury”. A familiar voice was there, Rick Anderson, also known as Damien King III back in the last Warlord days from the 80s and also the voice of Lordian Winds. A Warlord Anthology came out, a Lordian Guard Anthology followed, along with the “Sea of Tranquility”, and of course three live shows are confirmed. Keep It True Festival in Germany and two dates in Greece (Athens and Thessaloniki) for 2013. A new, fan-based but absolutely professional management is here now, and Sons Of A Dream Music LLC, the official company founded by William J Tsamis and Mark Zonder to produce and promote the music of Warlord.

The Holy Empire is here. Eight songs, 55 minutes of music, engineered and mastered by multi-Grammy award winner Phil Magnotti, this album is about to open a new chapter in the long history of the band. Bill created this album with the “Warlord fan” in mind, but without letting him obstruct his artistic creativity. I don’t think there will be any Warlord fan that won’t like (at least) The Holy Empire and I don’t think that Bill could offer something better at the moment. This album is made for all the Warlord fans. Mark’s contribution is something more than obvious and Rick’s voice has the Damien King aura that Warlord needs. I always believed that, even if Bill is the composer, there cannot be Warlord without Mark also.

There are songs (70000 Sorrows, The Holy Empire) that go back to the “lost” demo and rehearsal tapes of Lordian Guard - for those who know. “The Holy Empire” also, was supposed to be the title of the third Lordian Guard album, which was never recorded / released. The Lordian Guard touch is vivid in “The Holy Empire” and it wouldn’t be otherwise, since this is the evolution of Tsamis’ musical vision. There is also “Father”, known from Lordian Guard’s “Sinners In The Hands Of An Angry God” (actually it is dated back in the 80s Warlord days), but the arrangement here is superb, even if I love Vidonne’s version. The Lady’s voice after all, is something more than a simple voice for me. It is part of the music, the way Lordian Guard’s music has grown inside my heart.

“70000 Sorrows” is majestic with unique arrangement in all levels, a redefinition of Epic Metal… I could separate Epic Metal in three different forms:

1. The Barbaric - the Battle, and the quest for the Secret of Steel (Manowar).

2. The Wisdom of the Ancient Gods and the Old Ways, before the cometh of Christianity (Bathory).

3. The lyrical – Dark & Holy - Knighthood, that battles beyond Good and Evil (Warlord).

Warlord, in 2013 manage to redefine Epic Metal and take it to higher levels, combining all the different forms in one EPIC masterpiece, and keep also the uniqueness of their music untouchable. There are few active bands that can play Epic Metal and take it to another level, both musically and lyrical, because if the lyrics are childish, no matter how epic or “big” the music sounds, it remains incomplete, and if Warlord, Manowar and Bathory are the ones that define the different forms of Epic Metal over the years, there are also many others inspired from them, that continue their legacy, like War Dance, Doomsword and Atlantean Kodex.

“70000 Sorrows” has this huge emotion that dwells (for sure) in the heart and soul of Bill. His personal emotions are strong enough to touch every contemplative listener. Inspired guitar and vocal melody lines and amazing drumming from Mark lift the song to heavenly heights. 

 “Glory” has this familiar Tsamis guitar melody, a melody that fills the listener with positive bittersweet memories of lost childhood years. The lyrics are the kind of words that everyone could relate to. In a fair world, songs like “Glory” would be taught in music schools as an example of how a musician can transform emotions into musical notes.  

“Thy Kingdom Come” is a title dated long time ago and keeps the “epic” element in a more sentimental way. Anderson shines on that one and the structure of the song has a unique escalation that fades to redemption before the walls are cracked… “City Walls Of Troy”, one of the lost Warlord songs finally sees officially the light of day. A Dark Epic Metal composition in the vein of the “old”, dark, mystical Warlord-style. A song that could fit in “Deliver Us” and that means that Warlord of 2013 have strong bonds with Warlord of 1983. 30 years later and the magic cannot be lost. This is not a “usual” reunion. I can’t remember something equal; I can’t remember a reunited band with such a great release in general. Maybe Celtic Frost’s “Monotheist” is the only exception for their genre. But, there is also an unusual composition like “Kill Zone” (with Giles Lavery from Dragonsclaw in lead vocals), that somehow is so close but also so far to the “typical” Warlord style. That’s a great Power Metal moment and I would like to hear more from Warlord in this style. Obviously, Bill Tsamis is a charismatic composer and he has listened to Metal all these years, so he cannot be “out-dated”. And how could he be? After all, Warlord music is eternal. “Kill Zone” transports Warlord through time and space, from the swords and walls of Troy, to recent history and wars of the new millennium - “Night Of The Fury” continues the war but the music is more lyrical. Bill hates war; he doesn’t promote the power of America. War exists over the years in different forms and territories. Humanity can’t look away and just pass by. Same goes for some artists. War is cruelty, but it’s for real.

“Father” has a very special meaning for Bill and I am somehow related also with this song (and also “Bridge” from Queensrÿche) because of personal reasons. I can’t say more, it is always difficult to express such deep feelings in words…

And finally, “The Holy Empire”, a song that probably compact what creating music means for William J Tsamis at the current time. The spirit of Lordian Guard is here and Bill, like a musical architect, builds an Empire of unique harmonies and melodies. Mark and Philip are the stones that hold the Kingdom and the vocals are the poetry that chants what’s inside… The final march comes upon us, and this time it’s here to stay.

Don’t let “The Holy Empire” pass you by. It is an album that grows inside you day by day. It has songs that can mark your life. It stands above the mediocrity of today’s music. It is a gift. It is honest and comes from the heart and soul of William J Tsamis. It has the magic touch of Mark Zonder. It is what I was expecting, and my expectations are always high…

A Thunderchild at Fate's Hands - Mark Zonder interview

Γεννημένος στις 16 Απριλίου 1958, ο Mark Zonder για πολλούς αποτελεί έναν από τους καλύτερους drummers στον ευρύ χώρο του rock/metal. Ξεκίνησε με τον Ελληνικής καταγωγής Bill Tsamis σχηματίζοντας τους θρυλικούς Warlord και η πρώτη του δισκογραφική εμφάνιση ήταν το album “Deliver Us” που κυκλοφόρησε από την Μetal Blade Records το 1983 με τον Zonder να χρησιμοποιεί το ψευδώνυμο Thunderchild. Ο λυρισμός και το μεγαλείο των συνθέσεων που άφησαν στην ιστορία οι Warlord, είναι πραγματικά αξεπέραστο. H συνέχεια τον βρήκε σε ένα ακόμα σχήμα της Metal Blade.

Δε νομίζω να υπάρχουν αρκετοί metal fans που να μην έχουν ανατριχιάσει έστω και μια φορά ακούγοντας τη μουσική μιας τόσο σπουδαίας μπάντας όπως οι Fates Warning. Η πορεία τους από το πρώτο μισό της δεκαετίας του 80 και το heavy-power της εποχής του John Arch, μέχρι τη θάλασσα συναισθημάτων που προσέφεραν σε απόλυτη συμμετρία, ωριμάζει παράλληλα με τον έφηβο οπαδό που αργότερα χανόταν στην ευχάριστη απόχρωση του γκρίζου. Σημαντικό κεφάλαιο αυτής της πορείας αποτελεί ο Mark Zonder, ακόμα και όταν αποφεύγει να μιλήσει για την πρώτη περίοδο του συγκροτήματος ή τον Jim Matheos, ο τρόπος και μόνο που εκθειάζει μέχρι και σήμερα τους Warlord, δείχνει το πόσο πιστός είναι σε κάποιες αξίες που εγώ προσωπικά θεωρώ σημαντικότατες για τη μουσική που λατρεύουμε.

Η συνέντευξη είναι σύντομη, αλλά ιδιαίτερη, αφού οι περισσότεροι που διαβάζουν για τους Fates Warning, συναντάνε συνήθως τον Ray Alder και ενίοτε τον εσωστρεφή Jim Matheos στον ρόλο του ερωτηθέντα. Με αφορμή λοιπόν την φοβερή επανακυκλοφορία του “Parallels” και τις τιμητικές συναυλίες για το Ελληνικό κοινό με τη σύνθεση του συγκεκριμένου δίσκου (ο οποίος θα παιχτεί ολόκληρος), στις 26 και 27 Μαρτίου σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα αντίστοιχα, πήρα το θάρρος να βρω τον Mark Zonder και να τον ρωτήσω κάποια πράγματα…

(πρώτη δημοσίευση στο www.cloakndagger.gr στις 02/02/2010)

 

Είναι προσωρινή η επανασύνδεση των Fates Warning; Συνέβη απλώς για την προώθηση της επανακυκλοφορίας του “Parallels”; Ποιο είναι το μέλλον της μπάντας, επειδή οι Fates δείχνουν κάπως ανενεργοί…

Κάνω αυτά τα shows ως συνοδεία της νέας κυκλοφορίας του “Parallels”. Δεν είμαι βέβαιος τι κάνει το συγκρότημα, αλλά είμαι σχεδόν σίγουρος ότι δουλεύουν πάνω σε ένα νέο άλμπουμ. Στην ουσία δεν ανήκω στην τωρινή σύνθεση.

Βλέπεις το “Parallels” σαν την μεγάλη σας χαμένη ευκαιρία για εμπορική επιτυχία πίσω στα 90s; Πιστεύεις ότι η εμπορική επιτυχία μπορεί να συνοδευτεί με την καλλιτεχνική αναγνώριση;

Νομίζω ότι το “Parallels” ήταν ένα σπουδαίο Fates άλμπουμ. Ποτέ δεν στοχεύσαμε στο να γίνουμε εμπορικοί, απλώς προσπαθούσαμε να δημιουργούμε σπουδαία τραγούδια και μουσική. Ναι, εμπορική επιτυχία μπορεί να συνδυαστεί με καλλιτεχνική αναγνώριση. Αν και πολλά από αυτά είναι που συμβαίνουν στο παρασκήνιο, στο επιχειρηματικό μέρος.

Από πού πηγάζουν όλα αυτά τα συναισθήματα στη μουσική των Fates;

Το κάθε μέλος προσφέρει στο ολοκληρωμένο project. Εγώ απλώς προσπαθώ και κάνω τη μουσική όσο καλύτερη μπορώ.

Στην προηγούμενη εμφάνιση των Fates στην Αθήνα απουσίαζες (ο Bobby Jarzombek έπαιζε τύμπανα), γιατί έφυγες από τη μπάντα και ποιες οι μουσικές σου δραστηριότητες από τότε;

Ξεκίνησα τη δική μου μπάντα, τους Slavior. Κάναμε το πρώτο μας άλμπουμ στην Inside Out και επί του παρόντος ηχογραφούμε το δεύτερο άλμπουμ. Επίσης κάνω πολλά σεμινάρια (drum clinics) σε μουσικά καταστήματα και σχολές. Πραγματικά απολαμβάνω να πραγματοποιώ σεμινάρια drums. Πέρα από αυτό, προσλαμβάνομαι για drum tracks από διάφορα συγκροτήματα και καλλιτέχνες, αφού έχω ένα ολοκληρωμένο υψηλής τεχνολογίας στούντιο ηχογραφήσεων.

Έχεις ένα μοναδικό τρόπο παιξίματος, δεν σου κρύβω ότι είσαι ένας από τους αγαπημένους μου μουσικούς, ποιες είναι οι επιρροές σου και οι αγαπημένοι σου μουσικοί;

Στην πραγματικότητα δεν ακούω άλλη μουσική αυτές τις ημέρες. Είμαι μεγάλος fan συγκροτημάτων όπως οι Kansas, Marillion κα… Προτιμώ  μπάντες που δίνουν έμφαση στο ίδιο το τραγούδι, με καλούς τραγουδιστές, παρά ακραία prog στυλ. Δεν είμαι νέος, έχω ακούσει πολύ μουσική όλα αυτά τα χρόνια. Απλώς προσπαθώ να πειραματιστώ με πολύ πρακτική για να δημιουργήσω νέες φρέσκες ιδέες.

Έχεις ακούσει κάποια νέο ενδιαφέρον συγκρότημα τελευταία;

Δεν έχω νέες αγαπημένες μπάντες.

Ποιό είναι το αγαπημένο σου Fates Warning άλμπουμ;

Θα έλεγα το “Parallels” και το “A Pleasant Shade Of Gray”. Πραγματικά πιστεύω ότι το “APSOG” είναι πολύ υποτιμημένο και πρόκειται για ένα σπουδαίο κομμάτι μουσικής. Απολάμβανα επίσης να το παίζω live.

Πριν μπεις στους Fates Warning, ήσουν μέλος των σπουδαίων Warlord και ήσασταν μαζί στη Metal Blade Records. Τι γνώμη έχεις για τις υπόλοιπες μπάντες της εταιρίας, όπως οι Omen, Armored Saint, Lizzy Borden; Το metal ήταν πολύ ισχυρό τότε στην Αμερική, αλλά μετά το 1990 η Αμερική γύρισε την πλάτη της στο heavy metal. Ποια η γνώμη σου σχετικά με αυτό;

Είμαι πραγματικά έκπληκτος που οι Warlord δεν έγιναν μεγαλύτεροι, ειδικά στην Ευρώπη. Ξέρω ότι είχαμε προβλήματα ως συγκρότημα, αλλά πιστεύω ότι η μουσική ήταν ιδιαίτερη και αυθεντική. Ναι, η μουσική σκηνή άλλαξε στην Αμερική, όπως γίνεται πολύ συχνά. Αλλά είναι καλό να βλέπεις πολλές από εκείνες τις μπάντες να συνεχίζουν, ακόμα και με αλλαγές.

Έχεις επικοινωνία με τον Bill Tsamis; Υπάρχει περίπτωση επανασύνδεσης των Warlord; Τι θυμάσαι από εκείνο το live στο Wacken Open Air το 2002;

Μιλάω με τον Bill κάθε μερικούς μήνες. Καλά τα πάει. Θα ήθελα πολύ να παίξω ξανά μαζί του, αλλά είναι αρκετά απασχολημένος αφού είναι καθηγητής σε Πανεπιστήμιο. Θα παράταγα οτιδήποτε για να ξαναπαίξω ζωντανά με τους Warlord. Ακόμα δεν πιστεύω ότι το πρώτο μας show ήταν μπροστά σε τόσο μεγάλο κοινό. Ήταν πραγματικά σπουδαίο!

Ειλικρινά… Fates Warning ή Warlord;

Και τα δύο. Προσφέρουν διαφορετικά πράγματα σε έναν μουσικό. Πολύ δύσκολο να διαλέξω γιατί τα απολαμβάνω και τα δύο.

Καλύτερο κοινό… Ευρώπη ή Αμερική;

Δεν τίθεται ερώτημα… Ευρώπη.

Τι θυμάσαι από την τελευταία σου επίσκεψη στην Ελλάδα και τι περιμένεις από τις επερχόμενες συναυλίες εδώ;

Τρελούς, τρελούς οπαδούς. Οι καλύτερες συναυλίες στις οποίες έχω λάβει μέρος. Οι οπαδοί είναι απλώς απίστευτοι. Αλλά θυμάμαι και τους Έλληνες οπαδούς στο Wacken για τους Warlord και ήταν σπουδαίοι. Νομίζω ότι είναι οι Έλληνες οπαδοί που είναι τόσο καλοί.

Τι να περιμένουμε από τον Mark Zonder στο μέλλον;

Περισσότερα drums, ηχογραφήσεις, συναυλίες, σεμινάρια. Δεν χαμηλώνω ταχύτητα. Σε ευχαριστώ για την δυνατότητα που μου έδωσες να κάνω αυτή τη συνέντευξη, θα τα πούμε στην Ελλάδα.

Ανδρέας Ανδρέου

Δισκογραφία

Warlord

• 1983 Deliver Us
• 1984 Lost and Lonely Days
• 1984 And The Cannons of Destruction Have Begun
• 1986 Thy Kingdom Come
• 1993 Best of Warlord
• 2002 Rising Out of the Ashes

Fates Warning

• 1989 Perfect Symmetry
• 1991 Parallels
• 1994 Inside Out
• 1995 Chasing Time
• 1997 A Pleasant Shade of Gray
• 1998 Still Life
• 2000 Disconnected
• 2004 FWX

Chroma Key

• 1998 Dead Air For Radios

Jim Matheos

• 1999 Away with Words

Cans

• 2004 Beyond the Gates

At War With Self

• 2005 Torn Between Dimensions

Slavior

• 2007 Slavior

Ten

• 2011 Stormwarning 

 

official site: www.markzonder.com

Flaming Metal System

Heavy Metal. Mουσική, στάση ζωής, φιλοσοφία, διασκέδαση, κάτι διαφορετικό για τον κάθε ακροατή και φίλο αυτής της μουσικής. Kάποτε, ήταν κάτι παρεξηγημένο για κάποιους, υπερτιμημένο για άλλους. Έχουν ενδιαφέρον οι συζητήσεις που κάνουμε μεταξύ μας, βάζοντας σε αντίπαλα στρατόπεδα μπάντες και ιδιώματα για να αποδείξει ο καθένας ότι αυτό που ακούει αυτός είναι το καλό και το σωστό. Το αποτέλεσμα είναι πολλές φορές οι συζητήσεις να καταλήγουν σε ανακρίβειες και λαθεμένες εντυπώσεις. Ενίοτε ξεφεύγουμε και από την ουσία των πραγμάτων, το Heavy Metal - τη μουσική. Κάποιες φορές δεν φταίμε εμείς για αυτό, αλλά οι ίδιες οι μπάντες που ξεφεύγουν από αυτό που λέμε Heavy Μetal, αποπροσανατολίζοντας το κοινό. Για κάποιους φταίει η ίδια η τέχνη, η οποία δεν έχει όρια. Αυτά τα όρια θα προσπαθήσουμε να βρούμε, τις διαφορές, τις ρίζες, το τι μπορεί να είναι κοινώς αποδεκτό, κάποιες ιδιαιτερότητες και καταστάσεις που επηρέασαν την πορεία του metal και έχει περισσότερη ουσία να μας τις πούνε οι ίδιοι οι μουσικοί. Έγινε μια προσπάθεια να συγκεντρωθεί ένας σημαντικός αριθμός μουσικών με ιδιαίτερη βαρύτητα και μπορώ να πω ότι αυτό κατορθώθηκε. Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσους συμμετείχαν (ακόμα και αυτούς που αγνόησαν την πρόσκληση) και χωρίς να υπάρχει ενιαία γραμμή, ο καθένας κατέθεσε την άποψή του, βάζοντας τη δική του πινελιά στον πίνακα που ονομάζεται Heavy Metal. 

Πρωταγωνιστούν:

Mark Shelton (Manilla Road), Jack Starr (Virgin Steele, Burning Starr, solo), Mark Zonder (Warlord, Fates Warning), Joey Vera (Armored Saint, Fates Warning), Devon Graves (Psychotic Waltz, Dead Soul Tribe), Ron Jarzombek (Watchtower, Spastic Ink), Mark Briody (Jag Panzer), Kenny Powell (Omen), Steve Wittig (Omen), George Call (Aska), D.C. Cooper (Royal Hunt, Silent Force, solo), Zak Stevens (Savatage, Circle II Circle), Chris & Tino Troy (Praying Mantis), Carl Cadden-James (Shadow Gallery), Jeff Lords (Crimson Glory), Ken Erb (Shok Paris), Joe Floyd (Warrior), Joe Comeau (Liege Lord, Annihilator), Juan Garcia (Agent Steel), Tore Østby (Conception, Ark), Henrik Flyman (Evil Masquerade, Moahni Moahna), Mats Leven (Krux, Therion), Christian “Chritus” Lindersson (Count Raven, Saint Vitus, Lord Vicar), Lars Johansson (Candlemass), Bårt “Faust” Eithun (Emperor, Mongo Ninja), Robert Garven (Cirith Ungol), Howie Bentley (Cauldron Born, Briton Rites), Philip Swanson (Hour Of 13, Seamount, Briton Rites), Brent Sullivan (Slauter Xstroyes, Spirit Web, WinterKill), Randy Barron (Tyrant’s Reign, WinterKill), Greg Hill (Dammaj), George Tsalikis (Zandelle), Paul van Rijswijk (Hammerhawk, Emerald) και Marta Gabriel (Crystal Viper).

Συντονισμός: Ανδρέας Ανδρέου

Θεμέλια, επιρροές και επιδραστικές μπάντες.

Πόσο πίσω θα πάμε για να βρούμε τις ρίζες και την έννοια του Heavy Metal; Στους Judas Priest, τους Black Sabbath και την Αγγλία των '70s; Στο “Born To Be Wild” και το “You Really Got Me”, τους Cream και τον Jimi Hendrix; Στη νουβέλα “The Soft Machine” του 1962 από τον William Burroughs, με τον χαρακτήρα “the Heavy Metal kid”; Στους κιθαρίστες του rock n roll ή στα blues της Ορλεάνης; Στην εφεύρεση της ηλεκτρικής κιθάρας από τον Adolph Rickenbacker στην Αμερική, το 1930; Τις αυτοσχέδιες κιθάρες στην Αφρική ή τη κλασική μουσική; Στην ανακάλυψη του τροχού και της φωτιάς; Όπου και να φτάσουμε, ενδεχομένως να βρούμε ένα λιθαράκι, αναλόγως με το τι θέλει να πιστεύει ο καθένας, αλλά οι ογκόλιθοι βρίσκονται σε κάποιες βιομηχανικές ζώνες της Μεγάλης Βρετανίας. Για την δημιουργία του συγκεκριμένου ιδιώματος όμως, δεν μπορεί να ευθύνεται μονάχα ένα τυχαίο γεγονός ή μια μόνο μπάντα, αλλά ένας συνδυασμός καταστάσεων, επιρροών, τάσεων και βιωμάτων. Σημαντικό βέβαια, είναι και ποιοι ήταν αυτοί που έπαιξαν πρώτοι συνειδητά Heavy Metal και όχι τυχαία στα πλαίσια του πειραματισμού και της εξέλιξης, όπως έκαναν πολλά σχήματα της δεκαετίας του '70 με ρίζες στα blues, το rock n roll και την ψυχεδέλεια. 

Στα '70s, ο ήχος άρχισε να βαραίνει, αν και έλειπε η σαφήνεια και η καθαρότητα που ξεκίνησε να υφίσταται στα τέλη της δεκαετίας. Μέχρι τότε και με βάση τα δεδομένα που ακολούθησαν στα '80s, μπορεί να πει κάποιος ότι περιπτώσεις όπως των Black Sabbath και των Judas Priest ήταν μεμονωμένες και όχι μέρος ενός κινήματος. Από την άλλη όμως, το κυρίαρχο μουσικό κίνημα που εμφανίστηκε στα τέλη των '70s στην Αγγλία, έχει σαφή ονομασία που υποδηλώνει παρελθόν. New Wave Of British Heavy Metal. Σήμερα, σε διάφορα blogs και forums, εμφανίζονται διάφοροι όροι, όπως proto-metal για να χαρακτηρίσουν έναν ήχο των '70s, που παλιότερα ονομαζόταν (ακόμα και από τις ίδιες τις μπάντες κάποιες φορές) απλώς Heavy Metal. Στα πλαίσια της εξέλιξης και κοιτάζοντας πίσω στο παρελθόν, σε αρκετές περιπτώσεις έχουν αναπροσαρμοστεί κάποιοι χαρακτηρισμοί, ερήμην των συγκροτημάτων τις περισσότερες φορές. Π.χ. όταν πρωτοεμφανίστηκαν οι Watchtower και οι Mekong Delta, τους χαρακτήριζαν ως tech thrash, ενώ μερικά χρόνια αργότερα άρχισαν να αναφέρονται και ως progressive metal. Ειδικά με την είσοδο των '90s, πολλά πράγματα επαναπροσδιορίστηκαν και σε βάθος χρόνου νέα ιδιώματα και υποκατηγορίες εμφανίστηκαν στο όνομα της εξέλιξης, της προόδου και της σαφήνειας. 

Οι Black Sabbath ήταν οι πρώτοι που παρουσίασαν (έστω και τυχαία) την πιο ολοκληρωμένη και σαφή πρόταση που μπορεί να αποκαλεστεί Heavy Metal, με δυνατά και ογκώδη riffs, σκοτεινή ατμόσφαιρα και αντίστοιχη θεματολογία. Είναι η μοναδική μπάντα που ξεκίνησε από την αρχή του 1970, παραμένοντας πάντα στο Heavy Metal (εκτός ελάχιστων εξαιρέσεων που χάνονται σε μια τόσο μεγάλη δισκογραφία), χωρίς να ροκάρει, να πειραματιστεί, να απομακρυνθεί. Δεν οριοθετούν το Heavy Metal τους με ένα τραγούδι ή ένα άλμπουμ επειδή έχει μια τσιρίδα ή ένα γρήγορο riff, ούτε επειδή έγραψαν κάποιον μεμονωμένο στίχο για μηχανές ή τη Valhalla. Για τη δημιουργία της μουσικής τους, έπαιξαν πολλές παράμετροι ρόλο. Μην ξεχνάμε ότι μεγαλώσανε κάτω από μαύρο ουρανό, σε μια βιομηχανική πόλη, με αντίξοες συνθήκες και προβληματική εφηβεία, οπότε, λογικό ήταν να μην ασχοληθούν με χαρούμενη pop και τις χίπικες εμμονές της εποχής.

Σε μεγάλο μέρος της, η μουσική αναζήτηση των μπαντών της εποχής στην Μεγάλη Βρετανία, ήταν και ένα διέξοδο και πέρα από τις άμεσες επιρροές, σημαντικό ρόλο στη μουσική που δημιούργησαν, έπαιξαν και τα βιώματά τους. Άλλωστε, πολλοί από αυτούς, δεν συναντηθήκανε στα κολέγια, δεν είχαν την ευκολία του διαδικτύου για να παρακολουθούν τις εξελίξεις και τις τάσεις. Δεν είχαν home studios, εύχρηστα gadgets και σύγχρονους εξοπλισμούς, ενώ πολλοί δεν είχαν ακούσει καν μουσικούς, τους οποίους, τους καταλόγισε η ιστορία ως επιρροή… 

Εμβληματικές '70s μπάντες, όπως οι Led Zeppelin, δεν μπορούν να μπουν κάτω από την ταμπέλα Heavy Metal, όταν έχουν τόσα πολλά τραγούδια με blues και rock καταβολές, σε αντίθεση με συγκροτήματα όπως οι Iron Maiden, οι οποίοι έχουν σαφή ηχητικό προσανατολισμό. Οπότε μπορούμε να πούμε, ότι παρά τις όποιες blues και rock επιρροές, το Heavy Metal απέκτησε την δική του οντότητα, όταν απαγκιστρώθηκε από αυτές και έγινε απόλυτος και ξεκάθαρος ο ήχος του. Μπορεί να θεωρούμε ότι τα blues και το πρώιμο rock έδωσαν ώθηση στο Metal, αλλά αυτό ήταν τη περίοδο των ζυμώσεων, του πειραματισμού και της αναζήτησης ταυτότητας, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '70. Από τα τέλη των '70s, που ξεκαθάρισαν τα πράγματα, νεώτεροι κιθαρίστες άφησαν στην άκρη τις blues καταβολές των δασκάλων τους, κρατώντας τα στοιχεία που ταυτίζονται με το metal, ενώ αρκετοί από αυτούς μελέτησαν και κλασσική μουσική. Άλλωστε, στη σύγχρονη ιστορία και όσο περνάνε τα χρόνια, όλο και λιγότερο πίσω πάμε, όσον αφορά τις προσωπικές επιρροές.

-Ποιες είναι οι 3 βασικές σου προσωπικές επιρροές;

Devon Graves: Jethro Tull, Black Sabbath, Queen

Henrik Flyman: Για εμένα μάλλον είναι οι Rainbow, Black Sabbath και Dio.

George Call: Η πρώτη μου πρέπει να είναι οι KISS. Μου άρεσε το μακιγιάζ, οι περσόνες, τα θεατρικά και τα πάντα σχετικά με αυτό το συγκρότημα από την αρχή. Έχω διατηρήσει ένα είδος αγάπης-μίσους μαζί τους μέχρι σήμερα, αλλά ποτέ δεν θα τους αφήσω. Η επόμενη είναι οι Judas Priest. Λατρεύω το συγκρότημα και σε αντίθεση με τους KISS, δεν υπάρχει πολύ μίσος ή αντιπάθεια εδώ, ακόμη και οι δίσκοι τους με τον Tim Owens ήταν φανταστικοί για μένα. Η τρίτη είναι οι Iron Maiden, αλλά περισσότερο ο Bruce Dickinson από ότι το ίδιο το συγκρότημα. Νομίζω ότι οι Maiden είναι στα καλύτερα τους με τον Bruce. Μια χαρά με Dianno, απαίσιοι με τον Bayley, για αυτό θα πρέπει να πω ότι ο Bruce Dickinson είναι πιο σημαντικός για εμένα από το ίδιο το συγκρότημα.

Faust: Όσον αφορά το drumming και τη μουσική, η κύρια επιρροή μου είναι το πάθος για το metal. Η ανάγκη να εκφράσω τον εαυτό μου με τη βοήθεια του drumming και στο τέλος, η ανάγκη να εκφράσω τη δημιουργικότητά μου μέσω των συναυλιών και της δισκογραφίας. Στη μουσική είναι όλα σχετικά με τη δημιουργικότητα, την έκφραση και το πάθος κατά τη γνώμη μου.

Ken Erb: Νούμερο 1 θα πρέπει να είναι o δάσκαλος μουσικής στο σχολείο, ο κ. Brennan. Αυτός μου έμαθε να παίζει τρομπέτα. Αναγνώρισε τις μουσικές ικανότητες μου και με ενθάρρυνε να ακολουθήσει μια καριέρα στη μουσική. Όσο για κιθαρίστες, θα ήταν δύσκολο να αναφέρουμε μόνο ένα. Όταν ήμουν νεότερος, είχα μιμηθεί πολλούς μελωδικούς κιθαρίστες όπως τους Blackmore, Schenker, Uli Roth, Wolf Hoffmann, Tipton και Downing. Αυτές τις μέρες έχω επηρεαστεί περισσότερο από ότι είναι στην καρδιά μου και το πώς αισθάνομαι σε μια δεδομένη στιγμή, ενώ συνθέτω μουσική.

Jack Starr: Οι βασικές επιρροές μου είναι ο BB King, ο Albert King και ο Freddy King.

-Ποιες θεωρείς ότι είναι οι 3 πιο επιδραστικές μπάντες στην ιστορία του Heavy Metal;

Howie Bentley: Black Sabbath, Judas Priest και Iron Maiden. Αν το Heavy Metal απομακρυνθεί από τον ήχο αυτών των 3 μπαντών, παύει να είναι Heavy Metal.

Mats Leven: Πιστεύω πως η προφανής απάντηση θα ήταν Black Sabbath, Judas Priest και Iron Maiden.

Philip Swanson: Χωρίς αμφιβολία οι Angel Witch και οι Black Sabbath. Από εκεί και πέρα υπάρχουν τόσα πολλά groups τα οποία θεωρώ επιδραστικά, ανάλογα με την κατάσταση του μυαλού μου. Ένας μεγάλος κατάλογος από NWOBHM συγκροτήματα και 80s underground Heavy Metal.

Steve Wittig: Maiden, Priest και Sabbath.

Lars Johansson: Είναι μια ερώτηση στην οποία παίζει ρόλο και η γενιά στην οποία ανήκεις, αλλά για μένα, όταν πρόκειται για Heavy Metal θα πρέπει να πω: Black Sabbath, Judas Priest και Motörhead. Μην ξεχνάμε όμως και τους Deep Purple με τους Uriah Heep.

Chritus: Πρώτο και κύριο, οι Black Sabbath. Τελεία και παύλα. Δεν με νοιάζει τι υποστηρίζει οποιοσδήποτε άλλος, κανείς δεν ακουγόταν σαν αυτούς την εποχή που ξεκίνησαν. Έπειτα, υπάρχουν οι Led Zeppelin και οι Deep Purple. Εγώ προσωπικά ποτέ δεν ήμουν οπαδός τόσο των Deep Purple σαν συγκρότημα, όσο του Ian Gillan προσωπικά. Δύσκολα μπορεί να αγνοήσει κάποιος το μέγεθος αυτών των μπαντών και τον αντίκτυπο που είχαν.
Ron Jarzombek: Εγώ είμαι περισσότερο “heavy metal” επηρεασμένος από τους Black Sabbath και τους Judas Priest, από τα πρώτα μου χρόνια. Μετά από αυτούς, ενδεχομένως οι Metallica, Iron Maiden, Megadeth και Pantera.
Greg Hill: Ο Ronnie James Dio σε ότι έκανε, οι Judas Priest (Rob rocks!) και οι Metallica.

Jeff Lords: Black Sabbath, KISS και Led Zeppelin.

Chris & Tino Troy: Led Zeppelin, Black Sabbath και Deep Purple.

-Πόσο σημαντικές θεωρείς ότι ήταν οι βάσεις που έθεσε η Αγγλία στο Heavy Metal κατά τη δεκαετία του '70; Θα υπήρχε Heavy Metal χωρίς αυτές;

Faust: Φαντάζομαι αυτό σήμαινε τα πάντα. Μπάντες όπως οι Judas Priest, Iron Maiden, Motörhead και το NWOBHM, έθεσαν τα θεμέλια για αυτό που ήρθε αργότερα. Οι μπάντες αυτές εξακολουθούν να επηρεάζουν και να έχουν αντίκτυπο ακόμη και στις μέρες μας. Οι μπάντες αυτές, χωρίς αμφιβολία, έμπνευσαν συγκροτήματα όπως οι Metallica και οι Slayer, που με τη σειρά τους, δημιούργησαν ένα νέο είδος.

DC Cooper: Νομίζω ότι στις αρχές της δεκαετίας του '70, η Αμερική είχε μια καλή στερεά βάση για τη metal σκηνή με τους Κiss, Angel, Aerosmith και κάποιους άλλους σπουδαίους. Αλλά δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι μπάντες όπως οι Judas Priest, Iron Maiden και Βlack Sabbath έδωσαν το χτύπημα που όρισε το metal… ως metal. Νομίζω Heavy Metal θα υπήρχε χωρίς αυτούς… ή θα μπορούσε να υπάρξει. Αλλά, ποιος θα μπορούσε να πει τι ή πώς θα είχε εξελιχθεί και σε τι. Η μουσική σκηνή θα έχει πάντα πολλές διαφορετικές κατηγορίες και υποκατηγορίες. Είναι δύσκολο να πεις τι είναι τι, πλέον και από πού προέρχονται οι αληθινές ρίζες των συγκροτημάτων.

Paul van Rijswijk: Προσωπικά, θεωρώ ότι τα θεμέλια που έθεσαν τα Αγγλικά συγκροτήματα τη δεκαετία του 70 πολύ σημαντικά. Όταν μεγάλωνα η μεγαλύτερη αδελφή μου και ο αδελφός μου ακούγανε Black Sabbath, Deep Purple, Led Zeppelin, κλπ., και αυτό είχε τεράστιο αντίκτυπο στο μουσικό μου γούστο. Θα έλεγα ότι χωρίς τα riffs του Tony Iommi των Black Sabbath, τη δεξιοτεχνία των Deep Purple και το μυστήριο των Led Zeppelin, ποιος ξέρει τι θα είχαμε τώρα!

-Tι αντίκτυπο είχε η έξαρση του New Wave of British Heavy Metal (1979-1983) στην Αμερική;

Philip Swanson: Μπορώ να μιλήσω μόνο για τον εαυτό μου. Άλλαξε όλη την προοπτική μου για τη μουσική και δημιούργησε ένα τρόπο ζωής και κουλτούρας για μένα.
Howie Bentley: Επηρέασε πολλά συγκροτήματα και αφού το έκανε, άρχισε να διακλαδίζεται σε διαφορετικά είδη. Υπήρξε το δημοφιλές Thrash Metal με συγκροτήματα όπως οι Metallica και Megadeth και υπήρξε το λιγότερο δημοφιλές, αλλά ίσως πιο σημαντικό για κάποιους από εμάς, US Power Metal (υποθέτω ότι έτσι το λένε τώρα, εκ των υστέρων) με συγκροτήματα όπως οι Omen, Malice, Virgin Steele και Helstar.

Joey Vera: Τεράστια επιρροή. Έθεσε τις βάσεις για το thrash metal, το οποίο γενικώς, είναι Αμερικάνικο είδος.

George Call: Από ότι καταλαβαίνω, οι ΗΠΑ μπήκαν στο NWOBHM σε όλη του τη διαδρομή και αυτό έδωσε το εναρκτήριο λάκτισμα για μπάντες όπως οι Slayer, Omen, Metallica, Anthrax, Exodus. Ήταν μια καλή στιγμή για το Heavy Metal.

Το Heavy Metal στην Αμερική τη δεκαετία του '70.

-Είστε από τις λίγες αμερικάνικες Heavy Metal μπάντες που ξεκίνησαν στη δεκαετία του 70. Τι θεωρούταν Heavy Metal στην Αμερική τη δεκαετία του '70 και τις αρχές των '80s;

Mark Shelton: To metal ήταν ακόμη μια νέα έννοια για τις ΗΠΑ στη δεκαετία του 70, αλλά αυτό που θεωρούταν metal τότε, ήταν οι Black Sabbath, Rush και κυρίως συγκροτήματα όπως οι Judas Priest και οι Deep Purple.

Robert Garven: Για μένα το heavy metal και το hard rock είναι εναλλάξιμα είδη. Οτιδήποτε με κοφτές κιθάρες, μπάσο και δυνατά τύμπανα, solos, δυναμικά riffs και φωνή, είναι το ίδιο για μένα. Τώρα υπάρχει γρήγορο metal και death metal που είναι προφανώς διαφορετικά, αλλά για μένα το Heavy Metal πρέπει να είναι βαρύ και να χτυπάει, όπως και ο χτύπος της καρδιάς σου ή παρέλαση λεγεώνας Ρωμαίων… αυτό είναι Metal!

-Υπήρχαν Αμερικάνικες μπάντες στα '70s που τις ονομάζατε Heavy Metal;

Mark Shelton: Οι μπάντες που θα έλεγα ότι έπαιζαν metal τότε, μπορεί ακόμη και οι ίδιοι να θεωρούσαν ότι δεν παίζουν metal. Στην πραγματικότητα δεν υπήρχε κάποια metal σκηνή στην Αμερική μέχρι τη δεκαετία του 80. Περισσότερο hard rock ήταν, παρά metal.

Robert Garven: Πω πω… αυτό δεν είναι δύσκολο. Υπήρχαν άπειρα συγκροτήματα, από αυτά που εγώ αποκαλώ Heavy Metal, τη δεκαετία του '70 και του '80, πάρα πολλά για να τα αναφέρω εδώ, αλλά κάποια από τα αγαπημένα μου ήταν οι: Alamo, Bang, Boomerang, Cactus, Captain Beyond, Demian, Dust, Fuse, Head Over Heels, Hydra, Iron Butterfly, James Gang, Left End Montrose, Granicus, Masters of the Airwaves, Niel Merryweather's Space Rangers, Riot, Stray Dog, Thunderhead, Tin House, TKO, Sir Lord Baltimore, Mountain, Grand Funk Railroad, Kansas, Blue Oyster Cult, Bloodrock, Yesterday & Today, πρώιμοι ZZ Top, Kiss… και αυτά είναι μόνο κάποια που μου ήρθαν στο μυαλό τώρα.

Δεκαετία του '80. Η χρυσή περίοδος του κλασικού Heavy Metal.

-Πόσο σημαντικό θεωρείς ότι ήταν το παραδοσιακό Heavy Metal στην Ευρώπη τη δεκαετία του '80; Και ποιες θεωρείς ότι ήταν οι σημαντικές μπάντες της εποχής;

Chritus: Σημαντικό! Όπως και να το δεις. Πολλές από τις progressive rock μπάντες, από τα τέλη του 60, είμαι πεπεισμένος πως επηρέασαν νεότερες γενιές μουσικών να παίζουν βαρύτερη και πιο σκληρή μουσική. Ενδιαφέρουσα σκέψη, δηλαδή… αυτό που θέλω να πω είναι, φανταστείτε έναν κόσμο χωρίς τους Black Sabbath;! (Γέλια)
Paul van Rijswijk: Κατά τη γνώμη μου το παραδοσιακό Heavy Metal ήταν πολύ σημαντικό στην Ευρώπη την δεκαετία του '80. Στην Ολλανδία, η σκηνή ήταν πολύ ισχυρή και ο καθένας στη σκηνή ήταν σαν μέλος μιας οικογένεια. Εάν συναντούσες κάποιον στο δρόμο με ένα τζιν-γιλέκο και ζώνη με σφαίρες, γινόσασταν αμέσως φίλοι. Υπήρχαν πολλά fanzines, συναυλίες παντού και επίσης πολλά καλά μπαρ και νεανικά clubs που έπαιζαν Heavy Metal. Τα '80s ήταν επίσης καλά για τις Ολλανδικές μπάντες, αφού η κάθε περιοχή είχε τους ήρωες της και οι οπαδοί ακολουθούσαν τις μπάντες παντού. Το Groningen είχε τους Vortex, η Ουτρέχτη τους Martyr και Future Tense, το Haarlem τους Sword, το Heemskerk τους Defender, το Beverwijk τους Hammerhawk (ήμουν 15 ετών όταν κυκλοφόρησαν το πρώτο τους mini-lp), το Hoorn είχε τους Sad Iron και Final Heiress, στην ανατολή υπήρχαν οι Dark Wizard και Emerald, το Apeldoorn είχε τους Together και όλα αυτά είναι μόνο μερικά! Φυσικά, λατρεύαμε όλες τις NWOBHM μπάντες που ήταν επίσης στην ακμή τους εκείνη την εποχή.

Είναι γεγονός ότι οι ηγετικές μπάντες του Heavy Metal, σε απήχηση, διάρκεια και δημοτικότητα, είναι αυτές που κατάφεραν να εδραιωθούν σε Αμερική και Ευρώπη, παίζοντας και στις δύο ηπείρους σε αρένες και μεγάλα ακροατήρια. Αυτές οι μπάντες είναι πολύ λίγες με πιο γνωστά και προφανή παραδείγματα τους Iron Maiden και Metallica. Οι συνθήκες τότε ήταν διαφορετικές και σε αρκετές περιπτώσεις κάποιες μπάντες ήταν αποκομμένες, ειδικά αυτές που ξέμειναν στην Αμερικάνικη ήπειρο.

-Αν είχατε καταφέρει να περιοδεύσετε στην Ευρώπη τη δεκαετία του '80, πιστεύεις ότι θα ήταν διαφορετικό το μέλλον της μπάντας σας; Είχε σημασία αυτό τότε και είχατε επίγνωση της κατάστασης όσον αφορά το Heavy Metal στην Ευρώπη;
 

Kenny Powell: Αν ήμασταν σε θέση να περιοδεύσουμε στην Ευρώπη τη δεκαετία του '80, όλος ο κόσμος μας θα ήταν εντελώς διαφορετικός. Όλα αυτά ήταν λίγο πολύ ένα κρυμμένο μυστικό για εμάς και χωρίς internet εκείνη την εποχή, δεν είχαμε ιδέα πως υπήρχαν οπαδοί των Omen εκεί. Το σίγουρο είναι, ότι και το αρχικό line up θα είχε μείνει μαζί.

Steve Wittig: Νομίζω ότι αν οι Omen είχαν περιοδεύσει στην Ευρώπη την δεκαετία του 80, θα υπήρχε σημαντική διαφορά στη συνολική επιτυχία της μπάντας τότε και σήμερα. Είχε μεγάλη σημασία αυτό τότε και το ξέραμε ότι θα ήταν καλό για τη δημοτικότητά μας. Γνωρίζαμε ότι το metal ήταν μεγάλο στην Ευρώπη και πήραμε πολλά μηνύματα από τους οπαδούς μας εκεί, αλλά τότε ήταν πολύ ασυνήθιστο για μια μπάντα το να περιοδεύσει σε άλλα μέρη του κόσμου αν δεν ήταν πραγματικά μεγάλη. Επίσης, δεν είχαμε δικό μας management και βασιζόμασταν στην Metal Blade για να μας κλείνει τις συναυλίες.

-Πόσο σημαντικό θεωρείς ότι ήταν το παραδοσιακό Heavy Metal στην Αμερική τη δεκαετία του '80; Και ποιες θεωρείς ότι ήταν οι σημαντικές μπάντες της εποχής;

Mark Zonder: Νομίζω ότι οι μπάντες της δεκαετίας του '80 ήταν η αρχή του να φέρουν το metal σε μια πολύ μεγαλύτερη και ευρύτερη αποδοχή και δημοτικότητα από ποτέ. Άνοιξε πολλές πόρτες. Όχι ότι ήταν πάντα τα καλύτερα συγκροτήματα, καθώς πολλά συγκροτήματα από τα τέλη του '60 και '70 ήταν καλύτερα, αλλά άνοιξε πολλές πόρτες. Προφανώς το πιο σημαντικό συγκρότημα για μένα ήταν οι Warlord!

Joey Vera: Ο όρος «παραδοσιακό» δεν υπήρχε στο προσκήνιο μέχρι τα '90s. Σημαντική μπάντα της εποχής ήταν οι Savatage.

Jack Starr: Το παραδοσιακό metal ήταν σημαντικό και νομίζω ότι μπάντες όπως οι Queensryche και οι Fates Warning βοήθησαν σε αυτό. Επίσης, οι πρώιμοι Manowar με τον Ross ήταν μια μεγάλη μπάντα. Τα τρία πιο σημαντικά συγκροτήματα από την Αμερική στη δεκαετία του '80 ήταν οι Riot, Virgin Steele και The Rods.

Ken Erb: Πιστεύω ότι η επίθεση του hair metal στα '80s, επισκίασε το παραδοσιακό metal εδώ στην Αμερική. Όλοι ήθελαν να είναι όμορφοι και να συμπεριφέρονται σαν ροκ σταρ, οπότε η μουσική έκανε ένα βήμα πίσω και έμεινε στην εικόνα. Παρόλα αυτά, υπήρχαν αρκετά μεγάλες παραδοσιακές metal μπάντες στην Αμερική τότε. Οι Metallica, Megadeth, Savatage, Armored Saint, Metal Church, Riot και Queensryche θα μπορούσαν να είναι στην κορυφή της προσωπικής μου λίστας. Είχα τη ευτυχία να περιοδεύσω με τους Savatage όταν ο Criss Oliva ήταν ακόμα στο συγκρότημα και κατά τη γνώμη μου, ήταν ένας από τους μεγαλύτερους κιθαρίστες της δεκαετίας του '80. Μετά τον πρόωρο θάνατό του, το συγκρότημα δεν ήταν ποτέ ακριβώς το ίδιο. Και φυσικά μην ξεχάσω τη metal σκηνή Cleveland τότε. Η Auburn records είχε μια σειρά από καλές metal μπάντες, όπως οι Breaker oι Destructor και οι Purgatory και όλα ήταν μέρος μιας εποχής απίστευτης underground μουσικής για την Αμερική.

Steve Wittig: H μεγαλύτερη metal σκηνή στις ΗΠΑ ήταν το Los Angeles τότε. Υπήρξαν πολλές καλές μπάντες από τη Νέα Υόρκη, ή ακόμα και το Τέξας, αλλά οι δισκογραφικές εταιρίες είχαν υπογράψει συγκροτήματα κυρίως από το Los Angeles. Για ένα μεγάλο μέρος των ΗΠΑ, το metal δεν ήταν σημαντικό, ή τουλάχιστον αυτό σκεφτόντουσαν οι ραδιοφωνικοί σταθμοί και τα στελέχη των δισκογραφικών εταιριών. Στο ποιες ήταν οι πιο σημαντικές metal μπάντες, πρέπει να πω Judas Priest, Metallica και Iron Maiden. Συγκροτήματα όπως οι Accept και οι  Krokus είχαν airplay σε εθνικό επίπεδο, αλλά οι hair μπάντες ήταν πολύ μεγαλύτερες. Οι μπάντες οι οποίες ήταν πραγματικά μεγάλες στις ΗΠΑ ήταν οι μπάντες της αρένας, όπως οι Van Halen, Heart, Aerosmith, Journey και άλλοι.

Kenny Powell: To metal ήταν μεγάλο εδώ στη δεκαετία του '80, αλλά πολλά από αυτά δεν ήταν πραγματικό metal. Περισσότερο το ποπ metal του MTV πωλούσε καλά και είχε πάρει όλη τη μεγάλη προώθηση. Τουλάχιστον υπήρχε μια υγιής σκηνή, σε μικρό επίπεδο τότε και ήταν εφικτό να περιοδεύσεις στη χώρα και να βρεις κάπου να παίζεις κάθε βράδυ. Προσωπικά, πάντα ήθελα να ακούγομαι περισσότερο στο ύφος των μεγάλων ευρωπαϊκών metal συγκροτημάτων, έτσι δεν είμαι πραγματικά το σωστό πρόσωπο για να απαντήσει!
Randy Barron: Το πραγματικό metal βγήκε από το underground το 1983-84. Για ανθρώπους σαν εμένα και όλους τους πραγματικούς metal αδελφούς, οι οποίοι παίρναμε τη μουσική μας με σοβαρότητα, θα έλεγα ότι οι Metallica μας έβγαλαν έξω, όταν περιόδευαν με τον Ozzy. Για τη δεκαετία του '80 ξεκίνησε μια νέα παγκόσμια μόδα για το Αμερικάνικο Metal. Αρκεί να μην έφευγαν.

Mark Shelton: Δεν νομίζω ότι το Αμερικάνικο metal ήταν τόσο σημαντικό όσο το Βρετανικό και οι Ευρωπαϊκές metal μπάντες στην δεκαετία του '80, αλλά κάποιοι είχαν μεγάλη επιρροή, όπως οι Manowar, οι Metallica και οι Anthrax.

Heavy Metal στην Αμερική των '90s. Τα '00s και οι νέες τάσεις

Σε γενικές γραμμές, τη δεκαετία του '80 τα πράγματα ήταν ξεκάθαρα στον ευρύ χώρο του metal και του hard rock. Υπήρχαν αυτοί που σήμερα λέμε κλασικές heavy metal μπάντες (Iron Maiden,Accept), υπήρχε το power metal (Helloween, Helstar), κάποιες πιο επικές μπάντες (Manowar), το thrash metal (Slayer, Kreator), το πιο φρέσκο death metal (Morbid Angel), συγκροτήματα που χαρακτήριζαν poser και glam ή hair metal (Ratt), ενώ στις αρένες της Αμερικής μεσουρανούσαν και το ΑΟR, hard rock, hard n’ heavy μπάντες όπως οι Van Halen και οι Def Leppard, που αρκετές φορές αναφερόντουσαν και ως pop(ular) metal. Συγκροτήματα όπως οι Bathory και οι Celtic Frost ήταν μεμονωμένες περιπτώσεις και οι χαρακτηρισμοί που τους δίνονται τώρα είναι μεταγενέστεροι.

Με την είσοδο των '90s ο μουσικός χάρτης άλλαξε. Το 1991 οι Nirvana κυκλοφόρησαν το Nevermind και το alternative rock με το grunge σάρωσαν τα πάντα στο πέρασμά τους. Όπως η punk εμφανίστηκε στα '70s ως αντίδραση στο λεγόμενο δεινοσαυρικό rock, hard rock και το δαιδαλώδες prog rock της εποχής, έτσι και το alternative rock είναι ένα αντίστοιχο κίνημα ως άτυπη αντίδραση στο poser, glam, hard rock κίνημα που μεσουρανούσε στα '80s της Αμερικής μαζί με τους rockers της εποχής (Billy Idol, Bruce Springsteen). To Heavy Metal, εκτός κάποιων μεγάλων συγκροτημάτων, ή μεμονωμένων επιτυχημένων δίσκων, ποτέ δεν κατόρθωσε να περάσει σε μεγάλα ακροατήρια και παρά τη πληθώρα μπαντών, στην ουσία, θα μπορούσε κάποιος να πει, πως ποτέ δεν ήταν μόδα. Εκτός από τη περίπτωση της εφηβικής επανάστασης. Το alternative rock πήρε τη μερίδα του λέοντος στο Αμερικάνικο ραδιόφωνο, το οποίο στις ΗΠΑ έχει πολύ μεγαλύτερη δύναμη από ότι μπορεί να καταλάβει ο Ευρωπαίος, και το Heavy Metal πέρασε στη λήθη. Παρόλα αυτά, συνέχισαν να βγαίνουν διαμάντια για λίγους, παρά τις αντιξοότητες που γνώριζαν τα groups τότε. Οι «νέοι» Pantera είναι ένα σχήμα που αποπροσανατόλισε πολλές Αμερικάνικες μπάντες για ένα διάστημα (Jag Panzer, Omen), ενώ κάποιοι άλλοι προσπάθησαν να ακολουθήσουν τις εξελίξεις (Queensryche) ή διέλυσαν (Sanctuary), ενώ αντίθετα, στην Ευρώπη, το Ευρωπαϊκό power άνθισε.

Εκείνη την περίοδο και όταν ο παραδοσιακός ήχος άρχισε να περνάει στο περιθώριο, νέα ιδιώματα άρχισαν να εμφανίζονται ή να ξεσπαθώνουν από το βαθύ underground. Μια δολοφονία, έκανε το παρεϊστικο black metal της Νορβηγίας μόδα, εξαπλώθηκε το είδος, μπλέχτηκε με άλλα ιδιώματα, έγινε πειραματικό, ξέφυγε, μέχρι και maimstream metal έγινε. Το progressive metal καθιερώθηκε μετά την επιτυχία των Dream Theater, φτάνοντας στις μέρες μας να έχει ξεχειλωθεί σαν όρος. Εμφανίστηκε το ατμοσφαιρικό metal και όλες του οι εκφάνσεις, gothic, symphonic κτλ., το industrial metal και ο όρος true metal. H ξαφνική αναγνώριση των πρώιμων Black Sabbath έκανε το doom metal των 5 συγκροτημάτων, ιδίωμα και επίσης έφερε μπάντες που κάποιοι χαρακτηρίζουν heavy rock και άλλοι stoner rock ή desert rock. Μέχρι και το punk/hardcore συνδυάστηκε με το stoner, γεννώντας το sludge και πολλές από αυτές τις μπάντες που δεν μπορούσαν να μπουν με σαφήνεια κάτω από μια ταμπέλα, στα '00s έγιναν post metal…  Το death metal βρήκε ως αδερφάκια το «μελωδικό» και το ατμοσφαιρικό death, oι Sepultura άρχισαν να χοροπηδάνε και το nu-metal έγινε μόδα στην Αμερική αλλοιώνοντας και κάποια thrash συγκροτήματα. 

Οι περισσότερες κλασικές μπάντες των '80s που συνέχισαν, μείωσαν τη δισκογραφική τους παρουσία. Κάποιες μεταλλάχτηκαν και γιγαντώθηκαν ακόμα περισσότερο (Metallica), κάποιοι άλλοι συνέχισαν όμως με δισκογραφική συνέπεια και πίστη στον ήχο τους (Saxon). To Ηeavy Metal πλέον δεν είναι ίδιο…  

-Θεωρείται δεδομένο ότι στην Αμερική με την είσοδο των '90s ξαφνικά εξαφανίστηκε το Heavy Metal. To πιστεύεις αυτό και αν ναι, ποια θεωρείς ότι ήταν τα αίτια;

Devon Graves: Το metal τελείωσε στις ΗΠΑ για να ανοίξουν τον δρόμο για την επόμενη τάση. Αυτό είναι, μια μεγάλη επιχείρηση. Στην πραγματικότητα, το Heavy Metal ποτέ δεν ήταν ιδιαίτερα μεγάλο, αλλά το glam metal των εταιριών ήταν της μόδας. Μεταμφιεσμένη disco. Οι μεγάλες Αμερικάνικες επιχειρήσεις δεν έχουν να κάνουν με την ποιότητα, αλλά με τον έλεγχο.

Joe Floyd: Το Heavy Metal δεν εξαφανίστηκε στη δεκαετία του '90 αλλά το ωθήσανε στο underground. Αυτό στη πραγματικότητα ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 80 με την κυριαρχία των εταιριών σε όλες τις ραδιοφωνικές ζώνες στις ΗΠΑ. Οι νέοι σήμερα είναι απληροφόρητοι ότι το ραδιόφωνο, και ιδίως τα FM, ήταν κάποτε σε  πολύ πιο ελεύθερη μορφή και ο DJ μπορούσε να παίξει ότι αυτός ήθελε, συμπεριλαμβανομένων άγνωστων μπαντών, κλπ. Καθώς ο ανταγωνισμός για τους ακροατές και το χρήμα για διαφήμιση αυξήθηκε, το ραδιόφωνο και τα playlists περιορίστηκαν. Το MTV, το οποίο ήταν πολύ νέο τότε, σταμάτησε να παίζει metal clips, από φόβο, λόγω της αντίδραση κατά των “επικίνδυνων στίχων”, κτλ. Οι παραγωγοί κυνηγούσαν επίσης την τελευταία “μόδα” που στη δεκαετία του '90 ήταν το ο ήχος του Seattle. Οι Nirvana, Pearl Jam, Soundgarden, Alice in Chains, κλπ. Οι ήδη καθιερωμένες μεγάλες metal μπάντες επέζησαν και συνέχισαν να ακούγονται, αλλά τα νεότερα metal συγκροτήματα έπρεπε να αγωνιστούν για να ακουστούν. Τώρα υπάρχει το internet, το δορυφορικό ραδιόφωνο και το YouTube που βοηθά τις μπάντες να βρίσκουν οπαδούς, αλλά στην ουσία είναι ένας διαφορετικός κόσμος σε σχέση με την δεκαετία του '80.

Juan Garcia: Δεν εξαφανίστηκε ακριβώς. Το Heavy Metal έγινε underground κατά τη διάρκεια αυτού του διαστήματος στην Αμερική. Νομίζω ότι η σκηνή της grunge και η μουσική βιομηχανία είχε πολλά να κάνει με την επιρροή στο Heavy Metal τότε. Τότε στην Αμερική, για κάποιους λόγους, δεν ήταν cool να συμμετέχεις σε μια Heavy Metal μπάντα, αλλά την ίδια στιγμή μπάντες όπως οι Pantera, ακόμη και οι Slayer, φάνηκε ότι πηγαίνουν καλά κατά τη διάρκεια των '90s.

George Tsalikis: To metal υπέστη πολλά δεινά κατά τη διάρκεια του '90 στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στην πραγματικότητα, πολλοί άνθρωποι είχαν αρνητικές αντιδράσεις, εάν κάποιος τους έλεγε ότι του άρεσε το heavy metal κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου. Ευθύνη για αυτό έχει η μουσική βιομηχανία που νοιάζεται περισσότερο για τα κέρδη παρά για την καλλιτεχνική αρτιότητα. Κατά τη διάρκεια από τα μέσα έως τα τέλη του '80, η μουσική βιομηχανία είδε ότι μπορούν να βγάλουν χρήματα από το heavy metal. Έτσι, ξεκίνησαν να παράγουν δεκάδες αντίγραφα από τις πρώτες μεγάλες metal μπάντες και χαρακτήρισαν ως metal και άλλες μπάντες που (σύμφωνα με τους περισσότερους οπαδούς) κάθε άλλο παρά αυτό, ήταν. Αυτό δημιούργησε έναν υπερ-κορεσμό της μουσικής σκηνής με τις μπάντες τοποθετούσαν στο metal. Έτσι, στις αρχές της δεκαετίας του '90, όταν οι Nirvana χτυπήσαν τη σκηνή με ένα εναλλακτικό ήχο, προσέλκυσαν πολύ κόσμο. Η μουσική βιομηχανία το είδε αυτό και έκανε ότι θα έκανε οποιοσδήποτε άπληστος εταιρικός κλάδος. Γύρισαν την πλάτη τους στο metal και ξεκίνησαν να παράγουν δεκάδες αντίγραφα της επόμενης κερδοφόρας μπάντας. Ευτυχώς, πολλοί άνθρωποι κουράστηκαν και σιχάθηκαν αυτή την ενοχλητική δικαιολογία για τη μουσική (κατά τη γνώμη μου φυσικά).
Joe Comeau: Το heavy metal ποτέ δεν εξαφανίστηκε. Απλώς πέρασε από περιόδους όπου κάποιοι άνθρωποι πίστευαν ότι δεν ήταν cool. Αυτοί οι άνθρωποι “δεν είναι cool”! Όσο υπάρχουν άνθρωποι με νοημοσύνη, νιάτα (είτε στα χρόνια, είτε στη καρδιά) και την επιθυμία για δυναμική μουσική, τότε το Heavy Metal θα είναι πάντα εκεί! Απλώς, μπορεί να είναι πιο underground σε σχέση με άλλους χρόνους που βρισκόταν στην ακμή του. 

Howie Bentley: Δεν πιστεύω ότι οι περισσότεροι Αμερικανοί ένιωσαν πραγματικά το Heavy Metal από την αρχή. Οι Αμερικανοί ακολουθούν τις μόδες περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον στον κόσμο. Το μόνο που έγινε ήταν ότι το MTV, κουνώντας το δάχτυλό του στους Αμερικανούς, τους είπε ότι είστε εκτός μόδας και όλοι διαολοστείλανε το metal προχωρώντας στην επόμενη τάση. Νομίζω ότι η πλειοψηφία των Αμερικανών, ούτως ή άλλως, νόμιζε ότι metal είναι σκατά όπως οι Motley Crue και οι Poison. Έτσι, το MTV και τα μέσα ενημέρωσης της μουσική εδώ, επεσήμαναν πόσο γελοίες είναι αυτές οι μπάντες και το metal έγινε μια απαγορευμένη λέξη στις ΗΠΑ.

Jack Starr: Ναι, έχεις δίκιο, το Heavy Metal ξαφνικά εξαφανίστηκε στις ΗΠΑ, αλλά αυτό είναι περίπλοκο να το εξηγήσω…

George Call: Εξαφανίστηκε εμπορικά αλλά δεν εξαφανίστηκε εντελώς. Στο ραδιόφωνο δεν ήθελαν να το ξέρουν. Το MTV ενδιαφερόταν λιγότερο και οι άστατοι, μoδάτοι μουσικοί που ρυπαίνουν την Αμερική, άρχισαν να αλλάζουν τα μαλλιά τους και προσπάθησαν να ακολουθήσουν τη νέα τάση, η οποία ήταν το grunge. Πολλοί από εμάς έμειναν πιστοί στο heavy metal. Οι Aska πραγματοποίησαν τις περισσότερες από τις περιοδείες τους στις ΗΠΑ καθ’ όλη τη δεκαετία του 90, άρα είναι πολύ σαφές για μένα, ότι υπήρχε ακόμη βιώσιμη αγορά. Και ήμασταν εκεί να καλύπτουμε τη θέση που έμενε κενή από τους κυνηγούς της κάθε εφήμερης μόδας. Δεν είμαι της άποψης ότι όταν εμφανίζεται ένα νέο στυλ μουσικής πρέπει να εγκαταλείπουμε ότι αγαπήσαμε πριν. Ειδικά όταν το τι υπήρχε πριν ήταν τόσο γαμημένα φοβερό. Κοιτάξτε τι συνέβη στο grunge. Είναι νεκρό τώρα και στη θέση του υπάρχει αυτή η αναζωπύρωση της πραγματικού metal με την κουλτούρα των νέων. Τα παιδιά μακραίνουν τα μαλλιά τους ξανά. Οι μπάντες που ήταν διάσημες όταν μεγάλωνα, είναι δημοφιλείς και πάλι. Αυτό είναι ένα πολύ όμορφο πράγμα για να συμβεί στην Αμερική. Ειδικά όταν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης επέμειναν ότι το metal ήταν νεκρό εδώ και πολλά χρόνια, ενώ στην πραγματικότητα, τίποτα από αυτά δεν ήταν αλήθεια. Αυτή ήταν η κύρια αιτία του θανάτου του. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης προσποιήθηκαν ότι το metal τελείωσε, για να αγκαλιάσουν τη ραπ μουσική και όλα τα είδη των άλλων σκουπιδιών. Και τα πρόβατα ακολουθούν. Στην Αμερική, δυστυχώς, στους ανθρώπους αρέσει να τους δίνεις την ποπ κουλτούρα με το κουτάλι. Πώς αλλιώς μπορεί κανείς να εξηγήσει τους Jonas Brothers;
Mark Briody: Δεν νομίζω ότι το metal εξαφανίστηκε εντελώς στην δεκαετία του '90. Σε mainstream επίπεδο έγινε, αλλά πάντα υπήρχε κάποιο καλό underground metal. Νομίζω ότι εξαφανίστηκε στο mainstream, λόγω συγκροτημάτων όπως οι Nirvana. Αυτό το στυλ έλεγε: «Ο καθένας μπορεί να γίνει ροκ σταρ, δεν χρειάζεται να παίζει σόλο κιθάρας». Εγώ δεν συμφωνώ καθόλου με αυτό, οπότε δεν έδωσα πραγματικά μεγάλη προσοχή.

Jeff Lords: Εγώ προσωπικά δεν το πιστεύω, ούτε κάνω τέτοιες υποθέσεις.

-Ποιες θεωρείς ότι είναι οι σημαντικότερες Heavy Metal μπάντες της Αμερικής στα '90s και '00s;

George Tsalikis: Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 90 δεν υπήρξαν πάρα πολλές metal μπάντες που βγήκαν από τις ΗΠΑ. Υπήρξαν κάποιες, ωστόσο, που βοηθήσαν να διατηρηθεί η metal σκηνή ζωντανή. Στο πιο παραδοσιακό και thrash ύφος, είχαμε τους Iced Earth. Υπήρχαν, επίσης, συγκροτήματα όπως οι Dream Theater και Symphony X, που έφεραν το progressive metal στο προσκήνιο. Αργότερα είχαμε μπάντες όπως οι Kamelot, οι οποίοι είχαν ισχυρό αντίκτυπο στη metal κοινότητα. Πέρα από αυτές τις μπάντες και κάποιες λιγότερο γνωστές από αυτές, η πλειοψηφία από τα συγκροτήματα που άκουγα κατά τη διάρκεια εκείνης της εποχής ήταν από την Ευρώπη.

Joe Floyd: Οι πιο σημαντικές ΗΜ μπάντες των '90s; Με το “σημαντικές”, υποθέτω ότι εννοείτε καινοτόμες και επιδραστικές. Μάλλον πρέπει να αναφέρω τους Pantera, παρότι ξεκίνησαν στη δεκαετία του '80. Νομίζω ο Rob Zombie ήταν η καλύτερη μίξη techno κτλ. με metal, Alice in Chains… Μερικές φορές όμως, τα λιγότερο γνωστά συγκροτήματα είναι αυτά που έχουν τεράστια επιρροή σε άλλους καλλιτέχνες, αλλά δεν παίρνουν την αναγνώριση…

Mark Briody: Νομίζω ότι οι πιο σημαντικές metal μπάντες στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του '90 και '00 ήταν μπάντες όπως οι Iced Earth και Nevermore. Και οι δύο αυτές μπάντες έπαιζαν πραγματικό metal και περιόδευαν σε όλη την Αμερική παίζοντας παντού, σε μεγάλες και μικρές πόλεις. Έκαναν πραγματικά καλή δουλειά φέρνοντας το underground metal στις ΗΠΑ.

Juan Garcia: Αν θεωρείτε τους Fear Factory ως Heavy Metal, θα έλεγα ότι ήταν μια σημαντική μπάντα κατά τη διάρκεια των '90s και τις αρχές των '00s. Το άλμπουμ “Demanufacture” είναι κλασικό. Φυσικά, οι Slayer ήταν επίσης πολύ σημαντική μπάντα.

Joe Comeau: Να ονομάσω δύο για τώρα: Arch Enemy και In Flames… καθώς και όλα εκείνα τα μεγάλα συγκροτήματα που έμειναν ενεργά όλα αυτά τα χρόνια. Priest, Maiden, Sabbath…

Brent Sullivan: Αυτό είναι δύσκολο για τις ΗΠΑ. Υποθέτω θα έλεγα, με μια πρώτη σκέψη, από τις μεγαλύτερες στις μικρότερες μπάντες: Metallica, AC/DC, Slayer, Testament, Fates Warning, Iced Earth, Savatage και Crimson Glory, καθώς και… WinterKill… συγνώμη, έπρεπε να βάλω και αυτό!

Randy Barron: Για κάποιους είναι οι Pantera.

Zak Stevens: Θα έλεγα τους Disturbed, Korn, Shinedown, Judas Priest, Metallica, Queensryche, Godsmack και Megadeth.

Devon Graves: Tool, Metallica, Rob Zombie.
Carl Cadden-James: Queensryche για το ταλέντο, Metallica επειδή κρατήσανε το Αμερικάνικο metal ζωντανό, Maiden επειδή κρατήσανε τον κόσμο στο metal και Gamma Ray επειδή είναι οι αγαπημένοι μου.

-Πιστεύεις ότι μπορεί να χαρακτηριστεί κάτι ως "US Μetal";

Randy Barron: Όχι, όχι πραγματικά. Το μόνο πράγμα που συμβαίνει αυτή τη στιγμή είναι ότι όλα τα ξεχασμένα συγκροτήματα επιστρέφουν για τελευταία φορά! Κατά τη γνώμη μου, η οποία ενδέχεται να τσαντίσει κάποιους ανθρώπους αλλά δεν με νοιάζει, η Αμερικάνικη metal γενιά είναι νεκρή στις ΗΠΑ. Ζήτω η δεκαετία του '80… 

George Tsalikis: Νομίζω ότι περιγράφοντας κάτι απλά ως US metal θα ήταν πολύ ασαφές. Θα χρησιμοποιήσω δύο από τις μπάντες που ανέφερα προηγουμένως ως παράδειγμα. Οι Dream Theater είναι μια US metal μπάντα, το ίδιο και οι Iced Earth. Ωστόσο, αυτά τα δύο συγκροτήματα έχουν διαφορετική μουσική. Νομίζω ότι τα υπο-είδη είναι ένας καλός τρόπος για να χαρακτηρίσεις το στυλ των συγκροτημάτων και όχι την προέλευσή τους. 

Juan Garcia: Θα έλεγα, οι Lizzy Borden είναι U.S. Metal.

George Call: Καλή ερώτηση. Ελπίζω όχι, διότι όταν σκέφτομαι US metal το μυαλό μου πάει σε μπάντες όπως οι Ratt, οι Quiet Riot και οι άλλες μπάντες του LA, οι οποίες ως επί το πλείστον δεν είναι της αρεσκείας μου. Μετά σκέφτομαι μπάντες όπως οι Riot, Manowar, Virgin Steele και φυσικά Omen και Αska και δεν υπάρχει τίποτα που χαρακτηρίζει αυτές τις μπάντες ως κάτι το ιδιαίτερο Αμερικάνικο. Νομίζω ότι μια μεγάλη metal μπάντα είναι μεγάλη, ανεξάρτητα από πού είναι, αλλά παραδέχομαι αυτό: τα Αμερικάνικα συγκροτήματα που αγαπώ, όπως αυτά που μόλις ανέφερα, ακούγονται Βρετανικά για μένα. Και έχω παρατηρήσει ότι τα περισσότερα από αυτά που πραγματικά με αγγίζουν, προέρχονται από την ανατολική ακτή (east coast). Δώσε μου μια east coast μπάντα οποιαδήποτε μέρα και τη βάζω πάνω από τα συγκροτήματα της δυτικής ακτής. Απλώς φαίνεται να έχουν μια διαφορετική ευαισθησία στην ανατολική ακτή των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Με εξαίρεση ίσως τους Slayer, θεωρώ τις μπάντες της δυτικής ακτής περισσότερο σαν τη πέτρα παρά τον βράχο. Σκεφτείτε το για μια στιγμή και θα δείτε ότι ίσως συμφωνείτε. Φυσικά, αυτή είναι απλά η γνώμη μου.

Joe Floyd: Όσον αφορά το “US Metal”, ίσως κάποτε. Αυτές τις μέρες τα πάντα επηρεάζονται από οτιδήποτε άλλο, οπότε δεν ξέρω αν υπάρχει US metal. Όταν εμφανίστηκαν οι Warrior στην δεκαετία του 80, ήμασταν επηρεασμένοι από τα πάντα, από Judas Priest και AC/DC μέχρι Sweet, κλπ, αλλά μας είχανε βάλει την ταμπέλα “LA Metal”! Οι ΗΠΑ είναι μια μεγάλη χώρα με διάφορες περιοχές. S.California metal, Northwest metal, Florida (Μαϊάμι) metal, Midwest metal, κλπ., οπότε οι διακριτές γραμμές είναι θολές. Metal με rap και scratching, όπως οι Linkin Park είναι επίσης ένα πράγμα των ΗΠΑ, αλλά αυτό δεν καθορίζει ολόκληρο το US metal. Οι Warrior χαρακτηριζόντουσαν εκείνες τις μέρες ως power metal το οποίο είναι μια ταξινόμηση που ξεκίνησε στην Ευρώπη. Πριν από αυτό νομίζω ότι ήταν το melodic metal. Είναι ολοένα και πιο δύσκολο να συμβαδίσεις με όλους και όλα τα διαφορετικά υπο-είδη της heavy μουσικής. Πάρα πολλές μπάντες!
Jack Starr: Το US metal μπορεί να χαρακτηριστεί από τους Manowar, Jack Starr, Riot, Virgin Steele, Queensryche, Culprit, Wild Dogs, Racer X, Flotsam and Jetsam, Liege Lord, κτλ. 

Joe Comeau: US Metal; Σίγουρα. Συγκροτήματα που προήλθαν από την ανατολική ακτή, το Bay Area ή τη δυτική ακτή, έχουν διαφορετικό ήχο από τα περισσότερα Σουηδικά ή Γερμανικά συγκροτήματα, καταλαβαίνεις;

Joey Vera: Φυσικά… more bluesy than classical.

-Πιστεύεις ότι υπάρχει αμερικάνικη παραδοσιακή Heavy Μetal μπάντα που να είναι πιο μεγάλη από τους Iron Maiden ή Judas Priest;

Henrik Flyman: Όχι.

Mark Zonder: Maiden και Priest, παραμένουν οι μεγαλύτεροι και καλύτεροι.

Howie Bentley: Όχι. Σίγουρα όχι.
Jack Starr: Όχι, δεν υπάρχουν παραδοσιακές μπάντες στις ΗΠΑ τόσο μεγάλες όσο οι Priest, ο Ozzy ή οι Sabbath. Δεν πλησιάζουν καν. 

Steve Wittig: Δεν νομίζω να υπήρξε κάποια κλασική heavy metal μπάντα στις ΗΠΑ τόσο μεγάλη όσο οι Priest και οι Maiden. Ίσως οι Metallica να πλησιάζουν.

Brent Sullivan: Ίσως οι Metallica.
George Call: Ω ναι. Οι KISS είναι το μεγαλύτερο metal συγκρότημα στον κόσμο. Ξέρω ότι ορισμένοι μπορεί να ισχυρίζονται ότι δεν είναι metal, αλλά για μένα είναι ή ήταν για το μεγαλύτερο διάστημα της καριέρας τους. Απομακρύνθηκαν σε ορισμένες περιπτώσεις, αλλά πάντα επέστραφαν στις ρίζες τους. Σίγουρα, κανείς δεν θα αμφισβητήσει ότι οι KISS έμπνευσαν περισσότερους ανθρώπους να μάθουν να παίζουν κάποιο όργανο από κάθε άλλο συγκρότημα στον κόσμο, εκτός ίσως από τους Beatles. Και το σήμα τους είναι εύκολα αναγνωρίσιμο από σχεδόν όλους στον πλανήτη Γη. Δείξτε στους γονείς σας μια φωτογραφία από Maiden ή Priest και οι περισσότεροι θα πουν ότι δεν γνωρίζουν ποιους κοιτάνε. Δείξτε τους μετά μια φωτογραφία των KISS και θα πουν “Ω, αυτοί είναι οι KISS”.

Παρελκόμενα…

-Πόσο ξεκάθαροι είναι οι όροι Heavy Metal, Power Metal, Epic Metal, Doom Metal και Thrash Metal για εσάς;

Juan Garcia: Πολύ ξεκάθαροι, θεωρώ ότι συγκροτήματα όπως οι Saxon και οι Judas Priest είναι Heavy Metal. Όσον αφορά το Power Metal, αυτό είναι ένα είδος που δεν ήταν ποτέ σαφές για μένα, αλλά υποθέτω ότι μπορείτε να θεωρήσετε τους Hammerfall ως Power Metal. Μερικοί άνθρωποι πιστεύουν ότι οι Agent Steel είναι Power Metal, αλλά νομίζω ότι οι Agent Steel είναι περισσότερο Speed Metal. Doom Metal για μένα είναι συγκροτήματα όπως οι Trouble και οι Candlemass και όσον αφορά το Thrash, θα έλεγα ότι οι Exodus είναι οι βασιλιάδες.

Philip Swanson: Για εμένα, το καθένα είναι πολύ διακριτό και ξεκάθαρο και μια πολύ σαφής γραμμή τα χωρίζει. Είχα τη συζήτηση για παράδειγμα τις προάλλες σχετικά με τους  Overkill. Τους θεωρώ ένα power metal συγκρότημα και δεν τους βλέπω καθόλου να προσδιορίζονται ως thrash, αλλά είμαι βέβαιος ότι κάποιοι θα διαφωνήσουν.

George Tsalikis: Τα υποείδη του metal είναι πολύ ξεκάθαρα για μένα, ωστόσο, πιστεύω ότι πολλές από τις καλύτερες μπάντες κάνουν εξαιρετική δουλειά στην ανάμειξη πολλών από τα στοιχεία που έχει το κάθε ένα από τα υποείδη.

Jack Starr: Νομίζω ότι όλα τα είδη του metal όλα καλά καθορισμένα και πρέπει κανείς απλώς μόνο να ακούσει. Να ακούσει τη διαφορά μεταξύ Power Metal και Doom, γιατί Power Metal και Epic Metal έχουν ένα θριαμβευτικό ήχο, ενώ το Doom έχει το αντίθετο ήχο. Το Thrash Metal έχει ένα πολύ γρήγορο ήχο, όπως το speed metal και, επίσης, στο Thrash oι τραγουδιστές συνήθως δεν είναι τόσο καλοί.

George Call: Λοιπόν, είναι αρκετά σαφείς, αλλά πιστεύω ότι τα συγκροτήματα θα πρέπει να είναι ελεύθερα να περάσουν και να θολώνουν τις γραμμές του metal εφόσον το τελικό αποτέλεσμα είναι καλό. Ο Ozzy, οι Black Sabbath, ακόμη και οι Judas Priest ήταν σπουδαίοι σε αυτό. Ακούστε το “Sinner” των Priest και στη συνέχεια το “Last Rose of Summer” από το ίδιο άλμπουμ. Ή το “Over the Mountain” του Ozzy και το “Goodbye To Romance”. Μ 'αρέσει όταν οι μπάντες δείχνουν τη ποικιλομορφία και το μουσικό ταλέντο τους, εφόσον δεν χάνουνε από τα μάτια τους, το τι είναι αυτό που μας προσελκύει σε αυτούς από την αρχή. Μερικές μπάντες χάνουν το σκοπό τους. Οι Manowar είναι ένα σαφές παράδειγμα μιας μπάντας που έχασε το σκοπό της. Ελπίζω να τον βρουν και πάλι γιατί αγαπώ αυτή τη μπάντα.
Lars Johansson: Τα είδη είναι ξεκάθαρα από το στυλ του παιξίματος και αυτό έχει να κάνει με τις διαφορές μεταξύ του Ευρωπαϊκού και Αμερικάνικου metal. Για μένα, το Power Metal είναι ένας αμερικάνικος τρόπος του Heavy Metal. Η διαφορά μεταξύ Doom και Thrash είναι πολύ σαφής σε βάθος και ταχύτητα, ώστε δεν μπορείς να μην την καταλάβεις… (δεν ξέρω με βεβαιότητα τι είναι Epic Metal όμως… πραγματικά).

Devon Graves: Μου αρέσει ένα μείγμα από όλα. Το κάθε ένα γίνεται βαρετό για μένα μετά από αρκετό καιρό.

Steve Wittig: Με τα διαφορετικά είδη του metal, νομίζω ότι η διαφορά είναι αυτό που το συγκρότημα θέλει να είναι. Μερικές μπάντες αναμειγνύουν κάποια διαφορετικά στυλ και κάποιες παραμένουν αυστηρά σε ένα ακριβές είδος. Προσωπικά, μου αρέσει όταν οι μπάντες ξεφεύγουν ή πειραματίζονται λίγο.

Henrik Flyman: Για εμένα είναι απλώς μουσική. Δεν με ενδιαφέρει πως την ονομάζουν. Υπάρχει καλή μουσική και κακή μουσική. Εμένα με ενδιαφέρει μόνο το πρώτο.

Tore Østby: Για μένα τα είδη δεν είναι καθόλου ξεκάθαρα. Θεωρώ ότι φέρνει σύγχυση το ότι φαίνεται να υπάρχει ένα δισεκατομμύριο είδη metal. Και ποια είναι η διαφορά του Heavy Metal με το Hard Rock;! Δεν είμαι οπαδός της κατηγοριοποίησης της μουσικής και δεν είμαι επίσης οπαδός που κολλάει σε ένα μικρό είδος. Πιστεύω ότι η μουσική σε όλα τα είδη έχει έφεση σε διαφορετικά συναισθήματα. Η μουσική είναι ένας τρόπος έκφρασης και επικοινωνίας των συναισθημάτων και δεν θα πρέπει να σκέφτεται – απλώς να παίζεται χωρίς όρια!

Ron Jarzombek: Δεν ξέρω καν ποιες μπάντες είναι  Power Metal, Epic Metal, κτλ…

-Ποιες είναι (αν υπάρχουν για εσένα) οι διαφορές μεταξύ Ευρωπαϊκού και Αμερικάνικου Heavy Metal;

Paul van Rijswijk: Αυτή είναι μια δύσκολη ερώτηση. Λατρεύω και τα δύο στυλ, αλλά υπάρχει πάντα μια διαφορά, θα μπορούσε επίσης να είναι οι επιρροές της αμερικανικής μουσικής στις αρχές της δεκαετίας του '70. Πολλές αμερικανικές μπάντες της δεκαετίας του 80 είχαν τον δικό τους συγκεκριμένο ήχο και τρόπο σύνθεσης μουσικής. Ίσως η διαφορά στον ήχο είναι πιο εύκολο να εξηγηθεί αφού τα στούντιο των ΗΠΑ είχαν διαφορετικό εξοπλισμό και μια διαφορετική προσέγγιση για την ηχογράφηση. Μπορεί να κάνω λάθος, αλλά νομίζω ότι τα Αγγλικά συγκροτήματα είχαν περισσότερη αισθητική του δρόμου στον ήχο και τη σύνθεση, ενώ πολλά Αμερικάνικα συγκροτήματα, έδιναν μεγάλη προσοχή στην εικόνα της μπάντας.

Henrik Flyman: Είναι δύσκολο να το περιγράψω με λόγια. Ξέρω μόνο ότι έχω περισσότερη Ευρωπαϊκή μουσική στη συλλογή μου. Αλλά υπάρχει φυσικά και καλό Αμερικάνικο υλικό.

Howie Bentley: Ως γενίκευση, υποθέτω ότι το Ευρωπαϊκό Metal, όπως είναι σήμερα, θεωρείται σαν ποπ μουσική με δίκαση και δυνατές ηλεκτρικές κιθάρες. Το Αμερικάνικο Metal θεωρείται ως σκοτεινότερο και λιγότερο εμπορικό. Αυτή είναι απλώς μια γενίκευση όμως, στο βαθμό που το βλέπω εγώ. Πιστεύω ότι ίσως είναι πιο εύκολο για τους Ευρωπαίους να βγάλουν χρήματα παίζοντας κάτι σαν metal, ως εκ τούτου o πειρασμός στο να παίξεις πιο εμπορική μουσική είναι εκεί. Στην Αμερική, αν παίζεις οτιδήποτε σαν Heavy Metal, δεν πρόκειται ποτέ να αποκτήσεις τα προς το ζην κάνοντας αυτό και κάνεις απλώς αυτό που σου αρέσει. Πάντα έκανα ότι ήθελα να κάνω, οπότε πραγματικά δεν το σκέφτομαι.

Faust: Τα Αμερικάνικα συγκροτήματα είχαν πάντα μια πιο βίαιη προσέγγιση στο ήχο τους, ενώ τα Ευρωπαϊκά είχαν έναν πιο απαλό μελωδικό ήχο. Δεν ξέρω αν αυτό έγινε λόγω του NWOBHM ή οτιδήποτε άλλο, αλλά αυτό μου φαίνεται ως μια διακριτή διαφορά.

Marta Gabriel: Υπάρχουν διαφορές, αλλά είναι κυρίως σε σχέση με τη δημοτικότητα που έχουν συγκεκριμένες μπάντες. Για παράδειγμα, ορισμένες μπάντες μπορεί να είναι πολύ δημοφιλής εδώ στην Ευρώπη και σχεδόν άγνωστες στην Αμερική. Και κάποια μπάντα η οποία είναι πολύ δημοφιλής στην Αμερική, μπορεί να είναι τελείως άγνωστη στην Ευρώπη… Θα έλεγα ότι η Αμερική έχει μια μεγαλύτερη μουσική παράδοση σε γενικές γραμμές - είτε πρόκειται για rock n’ roll, είτε blues. Κάτι άλλο και επίσης πολύ σημαντικό: στις περισσότερες περιπτώσεις μπορείς να αναγνωρίσεις αν αυτό που ακούς είναι Αμερικάνικη μπάντα ή Ευρωπαϊκή. Όχι πάντα, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις. Έτσι μπορούμε να πούμε ότι το Αμερικάνικο Metal ακούγεται λίγο «διαφορετικό», όπως για παράδειγμα το Αμερικάνικο Thrash Metal (από το Bay Area) είναι διαφορετικό, από το, ας πούμε Ευρωπαϊκό, της Γερμανική σχολής... To Ευρωπαϊκό Power Metal (Helloween, Stratovarius) είναι πολύ διαφορετικό από το Αμερικάνικο (Crimson Glory, Helstar)… Το Αμερικανική Death Metal (θυμηθείτε τις μπάντες από τη Tampa, Florida) ακούγεται διαφορετικό, από Death Metal μπάντες της Ευρώπης, της Σουηδίας… Και ο κατάλογος συνεχίζεται…

-Ποιο θεωρείς ότι είναι καλύτερο κοινό, το Ευρωπαϊκό ή το Αμερικάνικο και τι αντίκτυπο έχει αυτό στη μπάντα;

Mark Zonder: Φαίνεται πάντα ότι το Ευρωπαϊκό κοινό, ειδικά η Ελλάδα, είναι το καλύτερο. Έχει πολύ δυνατούς και πιστούς οπαδούς. Αγαπώ πραγματικά το να παίζω στην Ευρώπη. Σπουδαίοι οπαδοί. Οι καλύτερες συναυλίες που έχω δώσει είναι στην Ελλάδα με τους Fates. Ακόμα και με τους Warlord στο Wacken ήταν κάτι το πολύ ιδιαίτερο.

Jeff Lords: Αν με το “καλύτερο”, εννοείς το πιο πιστό, θα έλεγα ότι είναι το Ευρωπαϊκό κοινό. Ωστόσο, θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί σχετικά με την πραγματοποίηση τόσο ευρέων γενικεύσεων. Η αναλογία των πιστών οπαδών με τους “ακόλουθους της κάθε μόδας” μπορεί να είναι υψηλότερη σε ένα μέρος, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν πιστοί οπαδοί σε άλλο τόπο.

Zak Stevens: Τα τελευταία πέντε χρόνια, δεν μπορώ να δω διαφορά μεταξύ των rock/metal οπαδών στην Ευρώπη και την Αμερική. Είναι σχεδόν ομοειδείς ως προς τις προτιμήσεις τους και τα είδη της μουσικής που ψάχνουν. Σήμερα, ουσιαστικά δεν υπάρχει διαφορά. Κάθε θεμιτή, ταλαντούχα μπάντα έχει τις ίδιες πιθανότητες επιτυχίας και στις δύο ηπείρους, χάρη στην ιογενή επίπτωση του διαδικτύου και της κοινωνικής δικτύωσης. Είναι πραγματικά φοβερό το να βλέπεις αυτό το είδος της ισότητας μεταξύ των δύο ακροατηρίων, ειδικά τώρα.

Mark Shelton: Θα πρέπει να πω ότι το Ευρωπαϊκό κοινό είναι πιο δεκτικό ακροατήριο για το metal εν γένει. Αλλά φαίνεται ότι υπάρχει μια πολύ καλύτερη αντιμετώπιση στις μέρες μας, όσον αφορά το metal, στην Αμερική. Εμείς δώσαμε μια σπουδαία sold out συναυλία εδώ στην Wichita τις προάλλες και ήταν προφανές ότι το πλήθος είναι εξελιχθεί σε περισσότερο metal κοινό από ότι ήταν στο παρελθόν. Νομίζω όμως, ότι το metal στην Ευρώπη έχει περισσότερους οπαδούς που εκτιμούν τη μουσική. Οι ροκάδες στις ΗΠΑ έχουν την τάση να ακούν περισσότερο το τι παίζει στο ραδιόφωνο και το τι τίθεται μπροστά τους με αυτόν τον τρόπο, αντί να ψάχνουν για νέες μπάντες και μουσική που δεν είχαν ξανακούσει. Παίξαμε σε ένα φεστιβάλ στο Michigan χρόνια πριν, στο οποίο ίσως να είχε 100 ανθρώπους το πολύ, στην Ευρώπη όμως, κάθε φεστιβάλ συνήθως φέρνει ένα ολόκληρο πλήθος μεταλλάδων. Αυτό έχει αντίκτυπο στις μπάντες. Το καλύτερο παράδειγμα μου είναι οι Cirith Ungol. Δεν θέλουν να επαναδραστηριοποιήσουν τη μπάντα πάλι, για περιοδεία, εξαιτίας κάποιων shows που είχαν δώσει στον Καναδά και τις ΗΠΑ, όπου μόνο 20 άτομα συγκεντρώθηκαν. Αν έπαιζαν στην Ελλάδα θα είχαν διαφορετική άποψη, νομίζω, επειδή πολλοί άνθρωποι θα πήγαιναν για να τους δουν.

-Oι επανασυνδέσεις πολλών μπαντών από τη δεκαετία 80, θεωρείς ότι έχουν τίμιες προθέσεις;

Jeff Lords: Το τι είναι “τίμιο” και τι δεν είναι “τίμιο”, είναι αμφισβητήσιμο. Αν κάποιες μπάντες επανενωθούν για τη διασκέδαση, είναι τίμιο. Αν κάποιες μπάντες επανενωθούν για τα χρήματα, είναι και αυτό τίμιο, με την προϋπόθεση ότι το παραδέχονται.

Brent Sullivan: Δεδομένου ότι είμαι σε ένα από αυτά τα συγκροτήματα, μπορώ να πω ναι. Υπήρχαν πολλές μεγάλες μπάντες τότε και δυστυχώς πολλοί χώρισαν τους δρόμους τους για διάφορους λόγους. Η αλλαγή στη μουσική είμαι βέβαιος ότι έπαιξε το ρόλο της. Δεν είναι εύκολο το να κρατήσεις μια μπάντα μαζί, χωρίς να κάνεις ένα διάλειμμα. Αν οι μπάντες μπορούν να συνεχίσουν από όπου σταμάτησαν 10 - 20 χρόνια πριν, για τους παλιούς οπαδούς και έχουν την ευκαιρία να παρουσιάσουν τη μουσική τους και σε μια εντελώς νέα βάση οπαδών, πιστεύω ότι είναι καλό. Ξέρω ότι δεν είναι σίγουρα για τα χρήματα, αλλά για το πάθος και την αγάπη για τη μουσική στην οποία όλοι πιστεύουμε. Επίσης, πραγματικά πιστεύω πως οι άνθρωποι διψάνε για καλή μουσική και πολλές μπάντες τότε, είχαν πολλά ακόμα να δώσουν, αλλά ποτέ δεν έκαναν το διάλειμμά τους. Σήμερα, τα πάντα ακούγεται ίδια. Μην με παρεξηγείτε, μου αρέσουν ορισμένα νέα συγκροτήματα, αλλά το ίδιο πράγμα που κάνουν όλοι δεν αλλάζει. Σχεδόν δεν μπορώ να ξεχωρίσω συγκροτήματα. Παλιά, φαινόταν ότι τα περισσότερα συγκροτήματα είχαν τον δικό τους ήχο και μπορούσες να τα ξεχωρίσεις.

Carl Cadden-James: Υποθέτω, για τους περισσότερους. Το να παίζεις είναι εθιστικό και όταν δεν το έχεις το θέλεις πίσω. Είμαι βέβαιος ότι υπάρχουν και κάποιοι που το κάνουν μόνο για τα χρήματα.

Henrik Flyman: Είμαι σίγουρος ότι το απολαμβάνουν, αλλά δεν νομίζω ότι θα είχε συμβεί εάν δεν μπορούσαν να πάρουν κάποια μετρητά από αυτό. Αλλά νομίζω ότι είναι πολύ κατανοητό, αν και ποτέ δεν θα το κάνω εγώ. Προτιμώ να δίνω πάντα το 100% για όσο μπορώ περισσότερο. Αλλά αν σταματήσω, σταμάτησα. Γι’ αυτό καλύτερα να στηρίξετε τους Evil Masquerade, όσο είμαι εδώ…

Philip Swanson: Ως επί το πλείστον θα πω ΟΧΙ. Νομίζω ότι υπάρχει περισσότερη ακεραιότητα στους καλλιτέχνες του '80, που έμειναν μαζί ή σχημάτισαν νέα συγκροτήματα, περισσότερο από τη προσπάθεια να αναζωπυρώσουν μία σβηστή φλόγα. Ξεκινήστε μια νέα φωτιά ή διατηρήσετε το κάψιμο φλόγας.

Η επόμενη ημέρα…

-Ποιο πιστεύεις ότι θα είναι το μέλλον του Heavy Metal όταν αποσυρθούν οι τελευταίες μεγάλες arena bands σαν τους Iron Maiden και τους Metallica;

DC Cooper: Όσον αφορά το μέλλον των arena bands, δεν βλέπω ελπιδοφόρο μέλλον. Τουλάχιστον στις ΗΠΑ, η αγορά είναι τόσο μπερδεμένη με τις εταιρίες και την τακτική τους. Όλα εξαρτώνται από το πόσα χρήματα κάθε εταιρία είναι πρόθυμη να ρίξει σε μια νέα/παλιά μπάντα για ένα τόσο μεγάλο εγχείρημα. Νομίζω ότι εκείνες τις ημέρες είναι πλέον περιορισμένες. Η αμερικανική σκηνή είναι ένα εντελώς διαφορετικό θηρίο σε σχέση με την Ευρώπη. Τουλάχιστον στην Ευρώπη, οι φανατικοί οπαδοί, είναι πιστοί. Εδώ, τα πάντα έχουν να κάνουν με το τι ακούνε οι άλλοι, τι φοράνε και πόσες χιλιάδες φορές κάποιος ραδιοφωνικός σταθμός παίζει τα τραγούδια τους ξανά και ξανά… και ξανά. Χτύπα τους Αμερικάνους με ένα τραγούδι μέχρι να μην μπορούν πλέον να το αντέξουν.

Ken Erb: Και τα δύο αυτά συγκροτήματα έχουν δείξει την ηλικία εδώ και αρκετό καιρό τώρα. Είναι ακόμα διασκεδαστικό να τους βλέπεις ζωντανά, αλλά τίποτα δεν είναι ίδιο στον συνθετικό τομέα. Δυστυχώς, οι arena bands είναι πιθανώς μια κατάσταση του παρελθόντος, αν και τα φεστιβάλ της Ευρώπης συνεχίζουν να παρέχουν αυτό το είδος ατμόσφαιρας στις metal μπάντες. Όσον αφορά το μέλλον του Heavy Metal, θα ζήσει. Ως ένα μεγάλο ιδίωμα της μουσικής που θα διαρκέσει σίγουρα στη δοκιμασία του χρόνου.

Marta Gabriel: Νομίζω ότι το Heavy Metal δεν θα πεθάνει ποτέ και ποτέ δεν θα εξαφανιστεί, όσο οι οπαδοί αγοράζουν άλμπουμ, βγαίνουν έξω για να δουν τα αγαπημένα τους συγκροτήματα να παίζουν ζωντανά και για όσο διάστημα οι νέοι ξεκινούν νέες μπάντες. Ξέρετε, εάν υπάρχουν οπαδοί, υπάρχουν μουσικοί που έχουν ακροατήριο… Οι μπάντες δεν μπορούν να υπάρξουν χωρίς οπαδούς και δεν θα υπάρχουν οπαδοί χωρίς καλές μπάντες.

Είναι γεγονός ότι όσο περνάνε τα χρόνια, πράγματα και καταστάσεις προσαρμόζονται στα δεδομένα της εκάστοτε εποχής. Όροι και χαρακτηρισμοί αλλάζουν, οι μόδες πάνε και έρχονται, αλλά ο πυρήνας του Heavy Metal δείχνει να είναι πάντα παρών. Το σημάδι των ημερών μας είναι η πτώση της δισκογραφίας και η υπερπληθώρα συγκροτημάτων. Με την ευκολία που παρέχει η τεχνολογία σήμερα, είναι πολύ εύκολο για τον οποιονδήποτε να αποκτήσει ψηφιακή δισκοθήκη με το πάτημα ενός κουμπιού και να μάθει ότι θέλει για τον οποιονδήποτε μουσικό σε οποιαδήποτε γωνιά της Γης. Ο ίδιος μπορεί να φτιάξει και μια μπάντα, να ηχογραφήσει το άλμπουμ του στο «προσωπικό» του στούντιο, να το κυκλοφορήσει μόνος του σε 1000 αντίτυπα ή στην δισκογραφική εταιρία του φίλου του, να το διαφημίσει στο website ενός άλλου φίλου και να στήσει μια ιστοσελίδα που μπορεί να μην έχει διαφορά από την αντίστοιχη των Iron Maiden… Τα πάντα εξομοιώθηκαν. Τα πάντα πλάτιασαν. Όλοι έγιναν «φίλοι» μεταξύ τους σε διάφορους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης και η σημασία του Heavy Metal, όποια και αν είναι αυτή, όπως και αν την αντιλαμβάνεται ο καθένας, αν υπάρχει ή δεν υπάρχει, εξελίχθηκε ή μεταλλάχτηκε. Άλλαξε. Στον ευρύ χώρο του metal, η πληθώρα προσφοράς είναι απίστευτα μεγάλη και δυσανάλογή με την ζήτηση. Φαίνεται όμως, πως πάντα συνεχίζουν να υπάρχουν άνθρωποι που στηρίζουν τη μουσική και τους μουσικούς που αγαπάνε έμπρακτα και συνειδητά. Και οι ίδιοι οι μουσικοί, δημιουργούν μουσική με ενδιαφέρον, πάθος και όραμα. Άλλες εποχές λιγότερο, άλλες περισσότερο. Άλλωστε, οι τάσεις και η μουσική πάντα κάνουν κύκλους, και πάντα θα βρίσκεις πράγματα που θα μιλάνε στη καρδιά σου.

(πρώτη δημοσίευση στο www.cloakndagger.gr - 17/03/2011)